KİTAP
İnşaat Hukuku Kitabı

YAPI DENETİM KURULUŞUNDA GÖREV YAPAN DENETÇİ MİMAR VE MÜHENDİSLER

~ 23.11.2020 ~

Dava, inşaat mühendisi olarak faaliyet yürüten davacının, kamulaştırma alanında bilirkişilik yapabilmesini teminen oluşturulan listede ismine yer verilmesi yolunda yaptığı başvurunun reddine dair 18/02/2008 günlü, 35.01499 Sayılı işlemin iptali ve maddi kayıplarının geriye dönük olarak giderilmesi istemiyle açılmıştır.

Ankara 3. İdare Mahkemesi'nin 10/12/2009 günlü, E:2008/1585, K:2009/1516 Sayılı kararıyla; davacının başvurusunun, davaya konu işlemle yapı denetçiliği işi ile uğraşan bir şirkette çalıştığı belirtilerek reddedildiği, 4708 Sayılı Kanun'un düzenlediği alanın, yapı denetim kuruluşlarının faaliyeti ve bu denetim faaliyetinin gerekliliğine dair olduğu, bu denetimin etkinliğinin sağlanabilmesini teminen yapı denetçilerinin (denetçi, mühendis, mimar...) aynı alanda hem denetim yapmaları hem de ticari faaliyet yürütmelerinin yasaklandığı, bu sınır çizilirken de yasaklanan faaliyetlerin münhasıran mesleki ve inşaat işleri ile ilgili olduğunun Kanunda açık biçimde ifade edildiği, bu durumda kamulaştırma bilirkişiliğine dair mevzuatta sayılan diğer şartları da taşıdığının tespiti halinde davacının başvurusunun kabul edilmesi gerekmekte iken, konuyla doğrudan ilgili olmayan bir kanun hükmünün (4708 Sayılı Kanun'un 2. ve 3. maddelerinin) yanlış yorumlanmak suretiyle salt aynı il sınırları içerisinde yapı denetçiliği işi ile uğraşan bir şirkette çalıştığından bahisle başvurusunun reddine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.

Anılan karar Danıştay Altıncı Dairesinin 20/06/2013 günlü, E:2010/5341, K:2013/4354 Sayılı kararıyla; 4708 Sayılı Kanun'un 3. maddesinin 5. fıkrasının yapı denetim kuruluşunda çalışan denetçi mimar ve mühendislerin denetim kuruluşunda çalıştıkları sürece mesleki ve inşaat işleri ile ilgili ticari faaliyette bulunmalarına imkan vermediği, kamulaştırma bilirkişiliğinin de, mesleki bir faaliyet olduğu, sunulan hizmet karşılığında da bir ücret alındığı , bunun da ticari faaliyet dışında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, bu durumda, davacının bir yapı denetim şirketinde inşaat mühendisi olarak faaliyette bulunması sebebiyle kamulaştırma bilirkişilik listesinde adına yer verilmemesine dair davaya konu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, diğer taraftan, davacının maddi kayıplarının geriye dönük olarak giderilmesi istemine dair olarak da davaya konu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuş ise de; İdare Mahkemesince,bozma kararının davacının, kamulaştırma alanında bilirkişilik yapabilmesini teminen oluşturulan listede ismine yer verilmesi yolunda yaptığı başvurunun reddine dair işleme yönelik kısmına uyulmayarak işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

Davalı idare, Ankara 3. İdare Mahkemesi'nin 28/01/2014 günlü, E:2014/127, K:2014/68 Sayılı ısrar kararını temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.

2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 15. maddesinde "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı meslek odalarının her biri tarafından, üyelerinin oturdukları yer göz önünde bulundurularak; illerden nüfusu beşyüzbinin altında olanlar için yirmibeş ila elli, nüfusu beşyüzbin ile birmilyon arasında olanlar için elli ila yüz, nüfusu birmilyon ile üçmilyon arasında olanlar için yüz ila yüzelli, nüfusu üçmilyonun üzerinde olanlar için yüzelli ila üçyüzelli bilirkişi ve ayrıca il merkezleri için il idare kurulları ve ilçeler için ilçe idare kurulları tarafından, bu bölgelerde oturan ve mühendis veya mimar olan taşınmaz mal sahipleri veya kiracılar arasından nüfusa göre belirlenen bilirkişi sayılarının en az üçte biri kadar bilirkişi, her yıl ocak ayının ilk haftasında seçilerek isim ve adreslerini belirten listeler valiliklere verilir. Bilirkişi olarak görev yapacakların nitelikleri ve çalışma esasları, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelikle belirlenir.

Valilikçe onanan listelerden, odalar tarafından seçilenler il merkezi ve ilçelerdeki asliye hukuk mahkemelerine, idare kurulları tarafından seçilenler de seçildikleri yerin asliye hukuk mahkemelerine bildirilir." hükmü yer almaktadır.

4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2. maddesinde yapı denetim kuruluşlarının görevleri sayılırken "Bu kanun kapsamına giren her türlü yapı; Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile çalışan ve münhasıran yapı denetimi ile uğraşan tüzel kişiliğe sahip yapı denetim kuruluşlarının denetimine tabidir." kuralına, 3. maddesinin (5.) fıkrasında ise " Yapı denetim kuruluşu denetim faaliyeti dışında başka ticari faaliyette bulunamaz. Bu kuruluşun denetçi mimar ve mühendislerinin, denetim faaliyeti süresince başkaca mesleki ve inşaat işleri ile ilgili ticari faaliyette bulunmaları yasaktır." hükmüne yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden; davacının inşaat mühendisi olduğu, İzmir İlinde faaliyet gösteren bir yapı denetim şirketinde görev yaptığı, kamulaştırma alanında bilirkişilik yapabilmek amacıyla düzenlenen kurs ve seminerlere katıldığı ve buna dair yetki belgesini aldığı, İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi'ne başvurarak kamulaştırma bilirkişiliği listesinde ismine yer verilmesini istediği, bu istemin davacının yapı denetim firmasında görev yaptığı gerekçesiyle reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun yukarda yer verilen hükümleri uyarınca, yapı denetim kuruluşunda görev yapan denetçi mimar ve mühendisler, bu faaliyetleri süresince mesleklerine yönelik başka bir faaliyette bulunamayacakları gibi inşaat işleri ile ilgili ticari bir faaliyet yapmalarının da söz konusu olamayacağı kuşkusuzdur.

Uyuşmazlıkta, kamulaştırma bilirkişiliğinin bu Kanun ile yasaklanan mesleki ya da ticari bir faaliyet kapsamında olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.

Kamulaştırma bilirkişisi, yargılama süreci içerisinde adaletin teminini sağlamak üzere uzmanlığından istifade edilen ve bu doğrultuda etkin bir yargılamanın sağlanmasına katkı sağlayan, kamulaştırmaya konu gayrimenkul veya hakkın değerinin belirlenmesi hususunda uzmanlığa ve teknik bilgiye sahip kişi olup; yaptığı faaliyetin niteliği itibariyle ticari olarak değerlendirilmesine olanak bulunmamaktadır. Öte yandan, bilirkişinin bu faaliyeti süresince sarf ettiği emek ve masrafın karşılığı olarak kendisine ücret ödenmesinin, bilirkişilik faaliyetinin niteliğini ticari hale getirmeyeceği açıktır.

Diğer taraftan, Kanunda belirtilen mesleki faaliyet ibaresinin hangi hususları kapsadığının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.

Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile can ve mal güvenliğini teminen, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetimini sağlamak amaçlanmakta olup bu doğrultuda Kanunun 3. maddesinin 5. fıkrasında öngörülen yapı denetim kuruluşunda görev yapan yapı denetçi mimar ve mühendislerin, bu faaliyetleri süresince mesleklerine yönelik başka bir faaliyette bulunamayacaklarına dair yasaklamanın, bu Kanunun amacı ile örtüşen faaliyetler için uygulanması gerektiği kuşkusuzdur.

Kamulaştırmaya konu gayrimenkul veya hakkın değerinin belirlenmesi hususunda uzmanlık ve teknik bilgi sağlamak amacıyla yargı yerlerince başvurulan kamulaştırma bilirkişiliğinin ise Yapı Denetimi Hakkında Kanunun amacı çerçevesinde yürütülen iş ve işlemler ile örtüşen bir mesleki faaliyet olduğunun kabulüne olanak bulunmamaktadır.

Bu itibarla, davacının yapı denetim firmasında görev yaptığından bahisle, kamulaştırma alanında bilirkişilik yapabilmesini teminen oluşturulan listede ismine yer verilmesi yolunda yaptığı başvurunun reddedilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir (Danıştay İDDGK, 10.2.2016, 4409/208).

Hits: 5282

YAPI DENETİMİ HUKUKU YARGI KARARLARI

YAPI DENETİM FAALİYETİ ? YAPI DENETİM HESABINDAKİ PARA
Kural olarak borçluların her türlü mallarının, haklarının ve alacaklarının haczi mümkündür. Bir mal veya hakkın haczedilememesi için İcra ve İflas ...
YAPI DENETİMİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ ? ŞANTİYE ŞEFİ ? HAKEDİŞ RAPORU
Dava, 5.2.2008 günlü, 26778 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 3. maddesinin ( i ) bendinde tanımlanan ve 9. maddesinin 2. fıkrasında ...
BETON VE HAZIR BETON KURULUŞLARI ? YAPI DENETİMİ HAKKINDA KANUNU KAPSAMI ? YAPI DENETİM SİSTEMİ
Dava, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ( Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ) 24.01.2008 tarihli, 153 sayılı genelgesinin 6. maddesi ile aynı Bakanlığın 02.07.2009 tarihli, 1858 ...
YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ
Dava, davacı şirketin müteahhitliğini yaptığı Ankara İli, Mamak İlçesi, … Mahallesi, … ada … sayılı parseldeki inşaata ilişkin olarak, 4708 sayılı Yapı ...
TEKNİK UYGULAMA SORUMLULUĞU ÜCRETİNİN TAHSİLİ
Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Edirne 2 Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 2.6.2010 gün ve 2010/50-393 sayılı ...
YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ
Davacı vekili, yüklenici olan müvekkiliyle arsa sahibi olan davalılar arasında, düzenlenen 10.11.2005 tarihli "Gayrimenkul satış vaadi içerikli daire karşılığı inşaat ...
YAPI DENETİM HİZMET SÖZLEŞMESİ ? KANUNA AYKIRI EK SÖZLEŞME DÜZENLENMESİ
Davacı vekili, taraflar arasında 11.11.2008 ve 12.11.2008 tarihli yapı denetim hizmet sözleşmeleri düzenlendiğini, sözleşmeler ile müvekkiline ait arazi üzerine inşaa ...
İNŞAAT RUHSAT VE EKLERİNE AYKIRI İMALAT
Dava; 4708 sayılı Kanun'un 8. maddesi uyarınca davacı şirketin yapı denetim faaliyetinin 1 yıl süreyle durdurulması, daha önceden yapı denetim faaliyetinin iki defa ...
YAPI DENETİM KURULUŞUNDA GÖREV YAPAN DENETÇİ MİMAR VE MÜHENDİSLER
Dava, inşaat mühendisi olarak faaliyet yürüten davacının, kamulaştırma alanında bilirkişilik yapabilmesini teminen oluşturulan listede ismine yer verilmesi yolunda yaptığı ...
YAPI DENETİMİ HAKKINDA KANUN
Dava, davacı şirket tarafından, denetiminde bulunan Batman İli, Merkez İlçesi, 21L-4A pafta, 254 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan yapının denetim faaliyetlerini ...
YAPI DENETİM ŞİRKETİNİN DENETİM FAALİYETİNİN DURDURULMASI
Gaziantep İli, Şahinbey İlçesi, Ünaldı Mahallesi, 90 pafta, 1709 ada, 5 Sayılı parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 656994 YİBF numaralı yapının denetim görevini ...
YAPI DENETİM FAALİYETLERİNİN DURDURULMASI İŞLEMİNİN İPTALİ İSTEMİ
Davacının denetim sorumluluğunda bulunan Bursa İli, Osmangazi İlçesi, Çekirge Mahallesi 4159 ada, 21 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 591202 YİBF numaralı yapının ...
YAPI DENETİM ŞİRKETİNİN FAALLİYETİNİN DURDURULMASINA İLİŞKİN İŞLEMİN İPTALİ
Davacının ortağı ve yetkilisi olduğu Fidan Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğu altında bulunan Kırşehir İli, Mucur İlçesi, Hamidiye Mahallesi, 264 ada, 12 parsel ...
YAPI DENETİM KURULUŞUNUN FENNİ MESUL OLMASI ? BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMEMESİ
Dava dosyasının incelenmesinden; Atatürk Mahallesi, 50 ada, 28 parsel sayılı taşınmaz üzerinde Kültür Sincan Eğitim İnş. Mim. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ...
YAPI DENETİM KURULUŞUNA TESLİM EDİLEN UYGULAMA PROJELERİ
Dava, 24.4.2006 günlü, 01/1.2278 sayılı işlem ile dayanağı Adana Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğinin 8.001 maddesinin B/7/3 bendinin iptali istemiyle ...
MAL SAHİPLERİNDEN YAPI MÜTEAHHİTLİĞİNİ ÜSTLENMELERİ
Dava, davacının yapı müteahhitliğini üstlendiği İstanbul İli, Avcılar ilçesi, Cihangir Mahallesi, 30 pafta, 18294 sayılı parsel üzerinde inşa edilecek yapı nedeniyle ...
FENNİ MESULİYET ? ŞANTİYE ŞEFLİĞİ ? YAPI DENETİM KURULUŞU
Dava, 5.2.2008 günlü, 26778 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 9. ve 11. maddesinin iptali istemiyle ...
HATALI YAPILAN BİNA
Davacı, B... Sokakta bulunan Çakır Apartmanının 1 numaralı dairesinde hissesi oranında iki dükkana malik olup, söz konusu binanın bitişiğinde bulunan 626 ada, 160 parsel ...
YAPI DENETİM HESABINA HACİZ KONULMASI
Borçlu belediye tarafından icra mahkemesine yapılan başvuruda, V...bank Ç... ve M... şubelerinde bulunan ve haczedilen hesapların yapı denetim hesabı olduğunu belirterek haczin ...
BELEDİYELER ADINA AÇILAN YAPI DENETİM HESAPLARI
5393 Sayılı Yasanın 15 /son maddesinde “Belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetinde fiilen kullanılan ...
İNŞAAT RUHSATI ? FENNİ GEREKLERİN YERİNE GETİRİLMESİ ? YAPI KULLANMA BELGESİ
Davacı, dairesinin inşaatını yapan müteahhidin borcunun bulunması sebebiyle elektrik aboneliğinin bedaş tarafından yapılmadığını, bu sebeple mağdur olduğunu Tüketicinin ...
YAPI DENETİM ÜCRETİNİN TAHSİLİ ? YAPI MALİKİ
Dava; yapı denetim ücretinden davalıların hisseleri oranında ödediği miktarın tahsili amacı ile başlatılan takibe itirazın iptali davasıdır. Mevzuat hükümleri ...
YAPI DENETİM ÜCRETİ
 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 2/1. maddesi, "Bu Kanun kapsamına giren her türlü yapı; Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile çalışan ve ...
YAPI DENETİMİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ
ÖZET : Yapı müteahhidi: Yapım işini, yapı sahibine karşı taahhüt eden veya ticari amaçla ya da kendisi için şahsi finans kaynaklarını kullanarak üstlenen, ...
KAMU İNŞAATLARININ KONTROLÜ- KUSURUN TESPİTİ ( Ceza Mahkemesi Kararının Hukuk Hakimini Bağlamasının Sınırları )
(HGK. 7.10.1998, 653/684). Ceza mahkemesinde delil yetersizliğinden verilen beraat kararı hukuk yargıcını bağlamaz. Uyuşmazlık konusu işin kontrolü ile görevlendirilmiş olan ...
YAPI DENETİ KANUNU KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEMEMEK
(Danıştay 6. Daire, 14.7.2006, 5694/3891) ÖZET : 1992 yılında yapı ruhsatı alınan ve 1998 yılında yapı ruhsatı yenilemesi isteminde bulunulan ve ruhsat süresi içinde ...
UYGULAMA PROJELERİ
(Danıştay 6. Daire, 22.4.2008, 5086/2481) ÖZET : Uygulama projelerinin proje müelliflerince hazırlanarak doğrudan yapı denetim kuruluşuna teslim edilmesi ve ilgili idareler ...
YAPI DENETİM KURULUŞUNA TESLİM EDİLEN UYGULAMA PROJELERİ
(Danıştay 6. Daire, 22.4.2008, 5086/2481) ÖZET : Uygulama projelerinin proje müelliflerince hazırlanarak doğrudan yapı denetim kuruluşuna teslim edilmesi ve ilgili idareler ...