KİTAP
İnşaat Hukuku Kitabı

İMAR PLANININ YÜRÜRLÜĞÜNÜN DURDURULMASINA İLİŞKİN YARGI KARARI

~ 18.10.2011 ~

         İSTANBUL

7. İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO: 2011/32

 

YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI

İSTEYENLER (DAVACILAR)                           : (………………….)

VEKİLİ                                                                  : Av……………….

KARŞI TARAF (DAVACI)                                               : İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

VEKİLİ                                                                  : Av………………

İSTEMİN ÖZETİ                                                : Davacıların, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan 20.6.2010 tarihinde onanan 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planının; Kartal İlçesi, Orhantepe Mahallesi, 188 pafta, 2222 ada, 237 parsel sayılı taşınmaza ilişkin kısmının; taşınmaz için öngörülen üniversite alanı fonksiyonunun yoğunluğu arttırdığı, verilen işlevin şehircilik ilkeleri ve planlama esasları açısından hukuka aykırı olduğu iddia edilerek iptali istemidir.

SAVUNMA ÖZETİ                                           : Taşınmazın, 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planında eğitim alanı olarak belirlenmesinin planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yararı yönlerinden hukuka uygun olduğu belirtilerek yasal dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren İstanbul Nöbetçi İdare Mahkemesince işin gereği görüşüldü:

Dava; davacıların, İstanbul Büyükşehir Belediyesince hazırlanan ve 20.6.2010 tarihinde onanan 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planının; Kartal İlçesi, Orhantepe Mahallesi, 188 pafta, 2222 ada, 237 parsel sayılı taşınmaza ilişkin kısmının iptali istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 5. Maddesinde Nazım İmar Planının; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan olduğu belirtilmiştir.

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 17. Maddesinde “ Koruma amaçlı imar planları; müellifi şehir plancısı olmak üzere; alanın konumu, sit statüsü ve özellikleri göz önünde bulundurularak mimar, restoratör mimar, sanat tarihçisi, arkeolog, sosyolog, mühendis, peyzaj mimarı gibi meslek gruplarından Bakanlıkça belirlenecek uzamanlar tarafından hazırlanır” hükmü yer almaktadır.

İmar planları, insan, toplum, çevre ilişkilerinde kişi ve toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, yatırımların yer seçimlerini ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve arazinin koruma-kullanma dengesini  en rasyonel biçimde belirlemek, ülke, bölge ve kent verilerine göre konut, istihdam, ulaşım gibi kentsel işlevler ile sosyal ve kültürel gereksinimleri var olan ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi biçimde yerine getirmek ve belde halkına iyi bir yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin gelişmesi de göz önünde tutularak hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve zamanda yasalarda öngörülen yöntemlere uygun olarak değiştirilebilirler. Bu ölçülere göre hazırlanıp değiştirilebilen imar planlarının yargısal denetimi yapılırken, planın bütünlüğü içinde planlanan yörenin çevre, ulaşım, konut, trafik gibi ilişkilerinin kapsamlı bir biçimde ele alınarak kamu yararına uyarlık bulunup bulunmadığının tartışılması gerekeceği açıktır.

Dava dosyasının incelenmesinden; Kartal İlçesi, Orhantepe Mahallesi, 188 pafta, 2222 ada, 237 parsel sayılı taşınmazın 20.6.2010 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planında eğitim tesis alanı fonksiyonuna ayrıldığı, davacıların, planda öngörülen fonksiyonun yoğunluğu arttırdığından bahisle askı süresi içinde yaptığı itirazın cevap verilmeyerek reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Tarihi ve kültürel değerlerin sağlıklı bir şekilde korunması ve gelecek nesillere de aktarılması açısından sit alanı ilan edilen yerlerde yapılacak imar planlarının söz konusu bölgenin tarihi ve kültürel dokusunu koruyacak nitelikte olması gereklidir. Zira, uygulama ve faaliyetler koruma amaçlı imar planları doğrultusunda yapılacağından planların bölgenin sit alanı ilan edilmesi amacının gerçekleştirilmesini sağlamaya yönelik olmalıdır.

Uyuşmazlık konusu imar planının yukarıda belirtilen amaçlara uygun yapılıp yapılmadığının tespiti bakımından teknik bilgiye ihtiyaç duyulduğundan, taşınmazın mahallinde 26.5.2011 günü yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu gayet detaylı bir şekilde düzenlenen bilirkişi raporunda özetle “ taşınmazın güney kısmında bulunan 24 metre genişlikte ve kıyı kesiminde ana bağlantı yolu olarak yer alan Çetin Emeç Caddesine cephe verdiği, taşınmazın önemli bir kısmının TEKEL AŞ tarafından işletme amacına dönük yapılaştırıldığı, taşınmazın 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında meskün alanda kaldığı, taşınmazın dava konusu plan ile getirilen eğitim tesis işlevinin meskun alan kavramı içinde kaldığı ve planın 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına uygun olduğu, taşınmazın mülkiyetinin Hazine’ye ait olduğu ve III. Derece Doğal Sit Alanı  sınırları içinde yer aldığı taşınmadaki yapıların kullanımı hakkında mevcutların korunması ve yeni yapılaşma durumunda, üzerindeki yapıların emsali dikkate alınarak E=0.10 katsayısının açılmaması yönünde verilen İstanbul II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu 2.1.2003 tarih ve 6536 sayılı karar ve eki planın doğal sit alanını korumaya yönelik olduğu, Avrupa Mimari Mirasın Korunması Sözleşmesine göre sit insan emeği ile doğal değerlerin bütünleştiği alanlar olarak öngörüldüğü, doğal sit, doğal yapının korunması ve geliştirilmesi yolunda yörenin potansiyeli ve kullanım özelliği de göz önünde tutularak konut kullanımına açılabilecek alanlar olduğu, yasal düzenlemelerde eksiklikler olmasına karşılık doğal sit değerlerinin belirlenmesinin ülkemiz kaynak değerlerinin korunması açısından önemli olduğu, doğal sit alanındaki mülk sahiplerinin aşırı talepleri sonucunda doğal sit alanlarının değerlerine karşı aşırı yapılaşmanın tehdit oluşturduğu, dava konusu taşınmazın konumu nedeniyle III. Derece Doğal Site Alanı içinde bulunması ve üzerindeki yapıların tescil edilmemekle beraber uzun dönemde bir kentsel işlev ve çalışma alanı olarak kültürel amaçlı işlevler için korunmaları gerektiği, koruma kurulunun 2003 yılında kabul ettiği plan için III. Derece Doğal Sit Alanı İçindeki yapıların kültürel amaçlı olarak  korunmasında ve kullanılmasında, yapılaşma emsalinin bu alan içinde 0.10 katsayısının geçemeyeceğinin öngörüldüğü, dava konusu planda eğitim tesisleri olarak ayrılan alanda, sadece zemindeki mevcut yapıların korunarak kültürel tesis amacıyla kullanılması yerine eğitim ve öğretim amacıyla kullanılmasında planlama ilkeleri yönü ile üstün kamu yararı olduğu, ancak doğal sit alanı içinde önerilen emsal 0.8 yapılaşma katsayısının, plan için önerilen avan projede gerçekleştirilmek istenilen üniversite işlevlerin dönük olarak değerlendirildiği, üniversitenin gelime alanı için planda sayılan eğitim ve öğretim işlevlerinin her birinin III. Derece Doğal Sit Alanı olarak tanımlanan bölgenin içinde gerçekleştirilmesi amacı ile emsalin 0.80 olarak belirlendiği, bu yoğunluğun, doğal sit karakterindeki bölgenin genel ve mevcut yapılaşmayı aşacağı, bölgenin doğal sit karakterine zarar vereceği, koruma amaçlı planların işlevi dikkate alındığında planlama prensipleri yönü ile bölgedeki yapılaşma katsayısının yükseltilerek belirlenmesi ile üniversitenin çeşitli işlevlerini aynı taşınmazın içine sığdırılmaya çalışmasının, doğal sit alanının karakteristliklerini ortadan kaldıracak nitelikte olduğu, dolayısıyla eğitim tesisleri açısından üstün kamu yararı olduğu, ancak planda öngörülen yoğunluğun III. Derece Doğal Sit Alanı karakteristliğini bozacak nitelikte, bu yoğunluk değerlerinde daha  önceki koruma kurulu kararı ile getirilen mevcut yapılaşma katsayısının aşılmaması gerektiği, yine aynı şekilde III. Derece Doğal Sit Alanı olarak belirlenen ağaçlık alanın toplumun tüm kesimlerinin kullanımına açık olacak nitelikte plan notlarının düzenlenmesi gerektiği ancak bu nitelikte plan düzenlemesinin olmadığı, mevcut yapıların korunarak eğitim tesis alanı için kullanılabilmesinin planlama ilkelerine uygun olduğu, ancak mevcut yapı yoğunluğunu aşan yeni yapılanmanın bölgenin yeşil alan karakterini engelleyebileceği, III. Derecede koruma alanlarına zarar verebileceği yönü ile planlama ilke ve tekniklerine uygun olmadığı” görüş ve kanaatleri vurgulanmıştır.

Bu durumda Kartal İlçesi, Orhantepe Mahallesi, 188 pafta, 2222 ada, 237 parsel sayılı taşınmazın III. Derece Doğal Sit Alanı niteliği dikkate alındığında 20.6.2010 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planında eğitim tesis alanı fonksiyonuna ayrılmasının öngörülen yoğunluk yönünden planlama ilke ve teknikleri açısından hukuka uygun olmadığı sonucuna varılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. Maddesi gereğince açıkça hukuka aykırı bulunan ve uygulanması halinde davacının telafisi güç veya imkansız zararlarına neden olabilecek nitelikteki dava konusu imar planının davacı parseline ilişkin kısmının yürütmesinin teminat aranmaksızın dava sonsuna kadar durdurulmasına, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde Bölge İdare Mahkemesine itiraz yolu açık olmak üzere 3.8.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Hits: 12460

İMAR SORUNLAR

İDARE TARAFINDAN MÜLKİYET HAKKININ BELİRSİZ SÜRE İLE KISITLANMASI / FAİZ BAŞLANGICININ BELİRLENMESİ / İMAR PLANI
Dava, İstanbul ili, Maltepe ilçesi, Büyükbakkal Mahallesi, 482 484, 473 ve 477 parsel sayılı ve imar planlarında bölge parkı olarak ayrılan taşınmazların ...
İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİNE İLİŞKİN DEĞER ARTIŞ PAYI
İLKER HASAN DUMAN I-) Genel Olarak  Uygulama imar planı değişikliği sonucu taşınmazda meydana gelecek değer artışının değer artış payı olarak kamuya kazandırılmasında; bu ...
DÜZENLEME ORTAKLIK PAYI, KAPSAMI, İŞLEVİ, ORANI
İmar sınırları içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu ...
PLAN NOTUNUN GÜCÜ, PLAN NOTUNU AŞAN TALEP VE TASARRUFLAR, İMAR PLANI
1/5000 ölçekli Kartal Güneyi Revizyon Nazım imar planı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin 10.01.2012 tarihli, 27 Sayılı kararı ile kabul edilerek ...
İMAR PLANININ İPTALİ 21.9.2016
 İSTANBUL İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLİDİR DAVACI     : …. VEKİLİ       : ...
DÜZENLEME ORTAKLIK PAYI
     İmar Kanunu md. 18 ve 18. Madde Uygulama Yönetmeliğinin 28-33. Maddeleri Düzenleme Ortaklık Payını Şöyle Düzenlemiştir:     ...
İMAR PLANININ YÜRÜRLÜĞÜNÜN DURDURULMASINA İLİŞKİN YARGI KARARI
         İSTANBUL 7. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO: 2011/32   YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI İSTEYENLER ...
UYGULAMA İMAR PLANLARININ İPTALİ DAVALARININ ESASLARI
·         SAHİL ŞERİTLERİNDEN YARARLANMADA ÖNCELİKLE KAMU YARARININ GÖZETİLMESİ GEREKİR. SAHİL ŞERİTLERİNDE YAPILACAK YAPILAR KIYI ...
İNŞAAT RUHSATI TALEBİNİN REDDİ İŞLEMİNİN YARGISAL DENETİMİ
 3194 sayılı Kanunun genel esas başlıklı 3. maddesinde her hangi bir sahanın, her ölçekteki plan esaslarına, bulunduğu bölgenin koşullarına ve yönetmelik ...
KÖYDE YAPILAN İNŞAATIN DURDURULMASI
 Yerleşmelerin planlı ve sağlıklı gelişiminin sağlanabilmesi için belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde 3194 sayılı İmar ...
BİR İMAR PLANI İPTAL EDİLDİĞİNDE ÖNCEKİ PLAN KENDİLİĞİNDEN YÜRÜRLÜĞE GİRER Mİ?
  İmar planı ve değişiklikleri  yargı kararıyla iptal edilmiş ise bu plana dayanılarak onaylanan projelerin ve verilen inşaat ruhsatlarının dayanağı ...
KAT MÜLKİYETİ İLE İMAR KANUNU HÜKÜMLERİNİN BİRBİRİNE KARIŞMASI
 Bir örnekle açıklayalım: Davacı (…) tapu bilgilerinde bulunan arsa üzerinde yer alan 12 daireli binanın kat maliklerinden biridir. Kat maliki olarak ikamet ettiği ...
KENTSEL DÖNÜŞÜM
TMMOB Mimarlar Odası Kentleşme, Mimarlık ve Planlama Komitesi, yasama sürecinde tartışma gündeminde bulunan “5393 Sayılı Belediye Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin ...
İMAR PLANINDA OYUN ALANI OLARAK AYIRMA FİİLEN ELKOYMA SAYILIR MI?
  (Muhalefet Şerhleri) KARŞI OY : Davacı Fadime Çetinkaya'nın 504/76733 nispetinde malik olduğu 4962 parsel sayılı taşınmazın imar uygulaması sonucu 2/5 m2'lik kısmının ...
ÜST ÖLÇEKLİ PLANIN İPTALİ
Üst ölçekli bir planın mahkemece iptal edilmesi halinde, duruma göre alt ölçekli planlarda bir değişiklik yapılması veya bunun tamamen ...
İMAR PLANININ İPTALİ VEYA YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASI HALİNDE ÖNCEKİ PLANIN YÜRÜRLÜĞE GİRİP GİRMEYECEĞİ
İmar planı değişikliğinin mahkeme kararıyla iptal edilmesi durumunda değişiklikten önceki imar planının kendiliğinden yürürlüğe girer mi? Yargı organı işlemdeki ...
İMAR PLANLARININ İPTALİ DAVALARI
I-Görev İmar planları düzenleyici idari işlemlerdendir. İmar planlarının iptali için açılan davalar, imar planları birer idari işlem olarak kabul edildikleri ...
İMAR PLANININ İPTALİNE İLİŞKİN DAVA DİLEKÇESİ
İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA-1   -Yürütmeyi Durdurma ...
ARSALARIN TEVHİT VE TEFRİKİ (İmar Kanunu md. 15-16)
Başvuru kararında, Anayasa’nın 10. maddesiyle aynı durumda olanlar için farklı kurallar getirilmesinin yasaklandığı, Anayasa’nın 5. maddesinde Devletin temel amaç ...
İMAR PLANLARINA EGEMEN OLAN İLKELER VE DOĞURDUĞU SONUÇLAR
Bir idari fonksiyon olarak planlama, “içeriğine olursa olsun, önceden saptanmış hedef ya da hedeflere; yine önceden saptanmış sürede ulaşmak için izlenecek ...
İMAR PLANLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ-KAZANILMIŞ HAK
İMAR PLANLARININ DEĞİŞTİRİLMESİNİN RUHSAT VE SÜREN İNŞAATLARA ETKİSİ KONUSUNDA ABD HUKUKUNDAN ÇÖZÜMLER: “AYKIRI KULLANIM HAKKI” VE “KAZANILMIŞ ...
KÖYLERDE YAPILAŞMA
Davacılar ... İlçesi … Köyünde bulunan 495 sayılı taşınmazın 1550 m2 ve 550 m2 yüzölçümündeki bölümlerindi davalıdan … ...
YÜKLENİCİNİN İNŞAATI İMAR MEVZUATINA UYGUN MEYDANA GETİRME BORCU
Yüklenicinin İnşaatı İmar Mevzuatına Uygun Meydana Getirme Borcu İnşaatın imar mevzuatına uygun meydana getirilmesi borcu, yüklenicinin, yasada yer alması gerekmeyen, ancak ...
HİZMET KUSURU NEDENİYLE BELEDİYENİN SORUMLULUĞU
Bir Hukuk devletinde idarenin hukuka aykırı eylem ve işlemler yapmaması gerekir. Hukuka saygılı bir idarenin kendi eylem ve işlemlerinden kaynaklanmış bu zararları da karşılaması ...