KİTAP
İnşaat Hukuku Kitabı

DEPREM SONUCU OLUŞAN ZARARDAN İDARE HANGİ GEREKÇE İLE SORUMLU TUTULABİLİR

~ 30.03.2010 ~

Anahtar Sözcükler: *İdarenin Olumsuz Eylemi, *Nedensellik Bağı, *Mücbir Sebep
Biray, depremde yıkılan iki dükkan + 1 ev ve ev eşyasının zayi olmasından sorumlu tuttuğu idarenin hizmet kusuru bulunduğunu belirterek, idare aleyhine tazminat davası açmıştır. Bu sorunun hukuksal dayanaklarını ele alacağız.
Anayasa'nın 125. maddesinin 1. fıkrasında; idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu belirtildikten sonra son fıkrasında; idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı Yasa'nın 13. maddesinde "İdari eylemlerden hakları ihlal edilmiş olanların idari dava açmadan önce, bu eylemleri yazılı bildirim üzerine veya başka suretle öğrendikleri tarihten itibaren bir yıl ve her halde eylem tarihinden itibaren beş yıl içinde ilgili idareye başvurarak haklarının yerine getirilmesini istemeleri gereklidir. Bu istek/erin kısmen veya tamamen reddi halinde, bu konudaki işlemin tebliğini izleyen günden itibaren veya istek hakkında altmış gün içinde cevap verilmediği takdirde bu sürenin bittiği tarihten itibaren dava süresi içinde dava açılabilir" hükmü yer almaktadır.
Bir idari işlem veya bir idari sözleşmenin uygulanması durumunda olmayan, idarenin her türlü faaliyetlerinden veya hareketsiz kalmasından, araçlarının kullanımından, taşınır ve taşınmaz mallarının veya tesislerinin yönetiminden dolayı oluşan zararları idari eylem sonucu oluşan zarar ve buna yol açan eylemi de sonuç olarak idari eylem kavramı içerisinde düşünmek gerekmektedir.
Deprem nedeniyle oluştuğu ileri sürülen zararların tazmini istemiyle açılan bu davada, yapının üzerinde bulunduğu zeminin özelliği, zemin durumuna göre depreme dayanıklılığının kontrolü, yapı kullanma izni bulunup bulunmadığı, imar planları ve inşaat ruhsatlarının hangi idarelerce yapıldığı ve verildiği, yapıların imar açısından denetlenmesi, afete uğramış ve uğrayabilecek bölgeler ile yapı ve ikamet için yasaklanmış afet bölgelerinin tespit ve ilan edilip edilmediği, afet bölgelerinde yapılacak yapılarla ilgili kuralları, yapı tekniklerini, projelendirme esaslarını, ülkenin deprem haritalarını hazırlamak konusunda idarelerin üzerlerine düşen görev ve yetkileri yerine getirip getirmediği, denetim ve kontrol görevlerini yapıp yapmadığı hususları ayrı ayrı irdelenmeli ve idarece gerekli önlemlerin alınıp alınmadığı belirlenmeli ve bunun sonucuna göre; idarenin belli bir hareket tarzı izleyip izlemediği veya hareketsiz kalıp kalmadığı ortaya konulmalıdır. Olaya bu açıdan bakınca yukarıda yapılan belirleme sonucu olayda idarelerin hareketsizliği söz konusu olmakla öğretide de kabul edildiği gibi idarenin bu hareketsizliğinin "olumsuz eylem" olarak kabulü gerekmektedir.
Mücbir sebep, sezilemeyen ve karşı konulamayan bir olayı ifade eder. Bu sebep, zararı idareye yüklenebilir olmaktan çıkaran ve zararla idari faaliyet arasındaki illiyet bağını kesen dış bir etken olarak doğal, toplumsal veya hukuki bir olaydan kaynaklanabilir.
Sezilememezlik, karşı konulamamazlık, kusursuzluk ve gerçeklik halleri mücbir sebebin ayırt edici öğelerini oluşturmaktadır.
Deprem kuşağında yer alan bölgede, deprem gerçeğinin bir veri alınması suretiyle yerleşmelerle ilgili alanların belirlenmesi, bu alanlardaki yapılaşmaya ilişkin kararların alınması, uygulanması ve denetlenmesiyle ilgili idari faaliyetlerin bütünündeki olumsuzluklardan oluşan idarenin "olumsuz eyleminin" bulunması durumunda, depremin mücbir sebep olarak değerlendirilerek zararla illiyet bağını kestiğini kabule olanak bulunmamaktadır .

Hits: 5554

DEPREM SORUNLAR

DEPREMİN İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE VE SÖZLEŞMECİLERİN SORUMLULUĞUNA ETKİSİ
I. Sorunun Ortaya Konuluşu Depremi göz önünde tutmayan bir inşaat sözleşmesi veya yapım faaliyeti çok olumsuz durumların doğmasına neden olabilir. Topraklarının ...
TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI'NIN DEPREM TESPİTİ VE ÖNERİLERİNE İLİŞKİN RAPORU
  DEPREME KARŞI ALINAN ÖNLEMLER VE MEVCUT DURUM Genel Durum Depremlerin de içinde yer aldığı afetler hidrometrik (sel, fırtına, kuraklık, sıcaklık veya soğuk hava), ...
VAN`DA İNCELEMELERDE BULUNAN TMMOB HEYETİ TESPİTLERİNİ AÇIKLADI:AFET BÖLGESİ KARGAŞA İÇİNDE
 Aralarında uzmanlar, akademisyenler ve oda başkalarının da yer aldığı TMMOB heyeti Van halkıyla dayanışmak ve incelemelerde bulunmak üzere 25 Ekim Salı günü deprem ...
DEPREM GERÇEĞİ
Mimarlar Odası olarak bölgenin deprem riskini gündemde tutmaya çalışan Odamız, 2007 yılında kentte meydana gelen orta şiddetteki depremlerden sonra düzenlediği ...
Deprem Sonrası Kurtarma Çalışmaları
DEPREM SONRASI KURTARMA FAALİYETLERİ   Prof.Dr. Necati DEDEOĞLU, Uz.Dr. Hakan ERENGİN (Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı) ve Uz.Dr. Kayıhan ...
İmar Planları ve Deprem
İMAR PLANLARI VE DEPREM Bilindiği gibi afet yönetimi, risklerin bertaraf edilebilmesinde en öncelikli olarak risklerin dışlanmasını öngörmektedir. Birinci öncelikli ...
İstanbul Otoyol, KÖprü ve Viyadüklerin Deprem Performanslarının Değerlendirilmesi
 İSTANBUL OTOYOL KÖPRÜ VE VİYADÜKLERİNİN DEPREM PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ   ...
Donatı Korozyonlarına Karşı C 30 Kullanılmalı
PROJE MÜHENDİSLERİNE ÇAĞRI: DONATI KOROZYONUNA KARŞI C30 KULLANIN  ...
Deprem ve Yaşam
DEPREM VE YAŞAM   Topu topu iki yıl geçti aradan ama çabuk unuttuk, hiç bitmeyecek sandığımız 45 saniyeyi ve sonrasında bıraktığı kareleri... Paramparça ...
Türkiye'nin Deprem Gerçeği
  Türkiye’nin Deprem Gerçeği     Türkiye’de yürürlükte bulunan “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar ...
DEPREM SONUCU OLUŞAN ZARARDAN İDARE HANGİ GEREKÇE İLE SORUMLU TUTULABİLİR
Anahtar Sözcükler: *İdarenin Olumsuz Eylemi, *Nedensellik Bağı, *Mücbir Sebep Biray, depremde yıkılan iki dükkan + 1 ev ve ev eşyasının zayi olmasından sorumlu tuttuğu ...
DEPREMİN SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLARIN İFASINA ETKİSİ
I. Para Borçlarının İfasına Depremin Etkisi Deprem borcu ve borçlunun ifa yükümlülüğünü ortadan kaldıran bir neden değildir. Bu nedenle deprem ...