ÖZEL ORMANLARDA YAPILAŞMA[1]
I-) TEMAL İLKELER
Özel ormanlarda ve tüzel kişiliği bulunan kamu kuruluşlarına ait ormanlarda Orman Kanunu'nun 17 nci ve 52 nci maddeleri ile Ek 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrasına göre Bakanlıkça izin verilebilir.
Özel ormanlarda ve tüzel kişiliği bulunan kamu kuruluşlarına ait ormanlarda verilecek izinlerde; ormanın tabii vasfının korunmasına özen gösterilmek kaydıyla ormanın kapalılık durumu ve arazinin topografik yapısı göz önünde bulundurulmak ve orman içi açıklıklar ile bozuk orman alanlarından azami faydalanılmak kriterleri esas alınmak suretiyle uygun yerler tespit edilir.
İzin verilirken Boğaziçi Kanunu, Kıyı Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, İmar Kanunu'nun ilgili hükümleri dikkate alınır.
Orman Kanunu'nun 52 nci maddesi kapsamında şehir, kasaba, köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerlerdeki özel orman alanlarında; Kanunun 17 nci maddesine göre izin alınmak ve yatay alanın yüzde altısını (% 6) geçmemek şartıyla onaylı imar planlarına uygun inşaat yapılabilir. İnşaatların yapılmasında orman alanlarının doğal özelliklerinin korunmasına özen gösterilmek kaydıyla ormanın kapalılık durumu ve arazinin topografik yapısı göz önünde bulundurulmak ve orman içi açıklıklardan ve bozuk orman alanlarından azami faydalanılmak suretiyle uygun yerlerde izin verilir. Enerji nakil hattı, haberleşme, su isale hattı, doğalgaz hattı, kanalizasyon, yol şebeke planındaki yollar ile Kanunun 17 nci maddesine göre genel kamu hizmetlerine yönelik izinler yüzde altılık (% 6) alana dâhil değildir.
Bina ve tesislerin ulaşımında öncelikle yol şebeke planı dâhilinde yapılan yollar kullanılır. Bu yollar ile ilave yapılması zorunlu olan yollar ve yapılacak alt yapı tesisleri genel ormancılık faaliyetlerinin yerine getirilmesi için de kullanılır.
Orman sahiplerinin muvafakatiyle Bakanlıkça verilecek izinlerde Genel Müdürlükçe belirlenen yükümlülüklerden orman sahibi ile izin sahibinin birlikte sorumlu olduklarına ilişkin noter onaylı taahhütname alınır.
Yer altında inşa edilecek tesislerin yüzeye isabet eden izdüşümleri için izin alınır. Dört metrenin altında inşa edilecek tesisler yüzde altılık (% 6) alana dâhil değildir.
Özel orman alanlarında yapılaşma izninin Orman Kanununun 52 nci maddesi ve Ek 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında birlikte kullanılmasının istenilmesi halinde binaların taban alanları toplamı, izne konu orman sayılan alanın yüzde on beş (% 15)’ini geçemez (md. 13).
II-) BAŞVURU
Özel ormanlarda ve tüzel kişiliği bulunan kamu kuruluşlarına ait ormanlarda sahipleri, talep yazılarına; Ormanın tapusunu, Özellik Olurunu, İzin istenilen sahaları koordinatlı olarak gösteren harita, koordine özet çizelgesi ve alanlar cetvelini, Vaziyet planını, iki takım olacak şekilde ekleyerek ön izin için bölge müdürlüğüne müracaatta bulunur (md. 14).
III-) İNCELEME VE ÖN İZİN RAPORU
Ön izin müracaatı; bölge müdürlüğü heyetince izin istenilen saha incelenerek rapora bağlanır. Bu raporda; Özellik Oluru, Tapu belgesi, Tapuya konulmuş şerhler, Arazi ve orman kadastrosu ile ilişkisi, Mesul müdür atanmasına ait belge, Amenajman planı, Varsa imar planı kararlarını etkileyecek özel konularla ilişkisi (sit ve benzeri) hakkında bilgi verilir. Hazırlanan rapor ve eklerine müracaat belgelerinin bir takımı da eklenerek Genel Müdürlüğe gönderilir (md. 15).
III-) ÖN İZİN, ÖN İZİN SÜRESİ İÇİNDE YAPILACAK İŞLER VE ÖN İZNİN SONA ERMESİ
Ön izin raporu düzenlenenlerden uygun görülenlere Bakanlıkça 24 ay süreli ön izin verilebilir. Bakanlık Makamından alınan ön izin Oluru gereği ve ilgiliye tebligat yapılmak üzere bölge müdürlüğüne gönderilir. Bölge müdürlüğünce izin sahibinden; Vaziyet planı ile uyumlu ve onaylı; 1/1000 ölçekli uygulama imar planı, Bölge müdürlüğünce onaylanmış ağaç röleve planı, Mimari proje, Çevresel etki değerlendirme belgesi, SİT ve tabiat varlıkları ile özel çevre koruma bölgesi sınırları içerisinde kalması halinde ilgili kurum ve kuruluşların görüş ya da kararı, istenir. Ön izin sürecinde yapı ruhsatı verilemez ve arazide zemin etüdü ile ormancılık faaliyeti haricinde hiçbir çalışma yapılamaz. Yapı ruhsatları kesin izni müteakip saha teslimi yapıldıktan sonra ilgili idarelerce verilir. İzin sahibinin elinde olmayan mücbir sebepler ile kendi kusuru dışındaki sebepler nedeniyle istenen belgelerin tamamlanamadığının bildirilmesi halinde ön izin bir defaya mahsus 24 ay uzatılabilir. İzin süresi son günü mesai bitimine kadar, gerekli belgelerle birlikte bölge müdürlüğüne izin uzatılması talebinde bulunulmaması halinde bildirime gerek kalmaksızın ön izin sona erer (md. 16).
IV-) KESİN İZİN
Ön izin süresi içinde istenilen bilgi ve belgeler bölge müdürlüğüne verilir. Bölge müdürlüğü heyeti marifeti ile arazide incelenerek kontrol edilir. Uygunluğu halinde düzenlenen rapor bölge müdürlüğünce onaylanarak ekleriyle birlikte Genel Müdürlüğe gönderilir. Kesin izin raporu ve eki belgeler Genel Müdürlükçe değerlendirilir ve uygun görülmesi halinde Bakanlıkça kesin izin verilir. Kesin izin verildikten sonra imar planı ve uygulaması ile ilgili görev ve sorumluluk imar mevzuatı çerçevesinde ilgili mercilere aittir (md. 17).
V-) TAAHHÜTNAME ALINMASI VE İZİN SAHASININ TESLİMİ
Bakanlık Makamından alınan kesin izin Oluru, gereği ve ilgiliye tebligat yapılmak üzere bölge müdürlüğüne gönderilir. Tebligat tarihinden itibaren en geç bir ay içinde izin sahibinden; izin konusundaki yükümlülüklerini belirtir noter onaylı kesin izin taahhüt senedi alındıktan sonra işletme müdürlüğünce saha teslimi yapılır. Aksi takdirde izin sahası teslimi yapılmaz. İşletme müdürlüğünce bir tutanakla izin sahasının teslimi yapılır. İzin sahası teslim tutanağı iki nüsha olarak işlem dosyasında bulundurulmak üzere bölge müdürlüğüne gönderilir. İzin sahası teslim tutanağının bir nüshası, ilgili birimlerce verilecek yapı ruhsatına esas olmak üzere müracaat sahibine verilir. Noter onaylı taahhüt senedi ile izin saha teslim tutanağının bir örneği merkez işlem dosyasında bulundurulmak üzere Genel Müdürlüğe gönderilir (md. 18).
VI-) İNŞAAT SÜRESİ VE İNŞAATLARIN KONTROL İŞLERİ
İmar Kanunun 29 uncu maddesinde belirtilen süreler içinde inşaatlara başlanılması ve tamamlanması esastır. Belirtilen sürelerde tamamlanamaması durumunda 29 uncu maddede belirtilen şekil ve şartlara uyulur. Saha tesliminden sonra arazideki yapılaşmalar ve inşaatın devamı sırasında ilgili İşletme Müdürlüğünce izin sahasında izin koşullarına uyulup uyulmadığı takip edilir. Verilen izin sahası dışında herhangi bir taşma olduğunda kanuni takibata geçilir. Genel Müdürlüğe bilgi verilir (md. 19).
VII-) İNCELEME GİDERLERİNİN KARŞILANMASI
Özel ormanlarda ve tüzel kişiliği bulunan kamu kuruluşlarına ait ormanların ilk tesisinde Özellik Oluru hazırlanmasında görevlendirilen heyetin giderleri orman idaresi tarafından karşılanır. Ancak; a) İzin için yapılacak müracaatlar sonucu ilk incelemeyi yapan heyet, ön izin süresi içinde düzenlenen plan ve projelerin kontrolü için giden heyet ile kesin izinden sonra saha teslimi için giden elemanların gündelikleri ve zorunlu olarak kullanılması gerekiyorsa Devlete ait resmi araçların akaryakıt giderleri; özel ormanlarda orman sahipleri, hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlarda ilgili amme idaresi tarafından karşılanır. b) Hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanların sahibinin ya da özel orman sahibinin veya mesul müdürünün müracaatı üzerine 2/B madde uygulaması yapılan ormanlarda orman kadastro komisyonlarının her türlü giderleri ve gündelikleri de orman sahipleri tarafından karşılanır.
[1] Hususi Ormanlar Ve Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Ormanlar Yönetmeliği (RG. 4.5.2016)