(4. D. 5.6.2002, 2310/2345)
ÖZET :
1 - Mücbir sebep halinden yararlanma şartları.
2 - Vergi Borçlarının Ertelenmesi için depremden zarar gördüklerini beyan edenlerin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ekiplerince düzenlenmiş hasar tespit raporlarıyla belgelemeleri ve vergi borçlarının vade tarihinin 17.8.1999-1.11.1999 tarihleri arasında olması ve bu iki koşulunda birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
KARAR: 1.9.1999 günlü ve 23803 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 277 no'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, 17.8.1999 tarihinde meydana gelen depremin Vergi Usul Kanununun 13 üncü maddesi uyarınca mücbir sebep hali kapsamına girdiği, depremden yoğun olarak etkilenen Kocaeli, Sakarya ve Yalova İllerinin Merkez ve İlçeleri, Bolu İlinin Düzce, Gölyaka, Gümüşova, Cumayeri ve Çilimli İlçelerinde depremden zarar görmüş olsun ve olmasın mükellefiyet kaydı bulunan tüm mükelleflerin, İstanbul, Eskişehir ve Bursa İllerinde mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerden ise sadece depremden zarar gören mükelleflerin mücbir sebep halinin bulunduğunun kabul edileceği, belirtilen yerlerde faaliyet gösteren mükellefler, mücbir sebep hali sayılan süre içerisine rastlayan beyannameleri vermek ve bu beyannamelere göre tahakkuk edecek vergileri ödemek zorunda olmadığı, 406 no'lu Tahsilat Genel Tebliğinde vade tarihi 17.8.1999 ila 30.9.1999, 407 nolu Tahsilat Genel Tebliğinde ise vade tarihi 1.10.1999 ila 1.11.1999 tarihleri arasına rastlayan, her türlü vergi, harç, fon payları ile bunların ferileri ve cezalarının ödeme süresinin uzatıldığı, umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 574 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 13 üncü maddesinde, 17 Ağustos 1999 tarihinde vuku bulan deprem dolayısıyla genel hayata etkili afete maruz kalanların, hasar tespiti işlerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığının yetkili olduğu hükümlerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; geçici vergi yönünden mükellefiyet kaydını İstanbul'da tesis ettiren davacının üretim tesislerinin Kocaeli İli ... İlçesi ...'da bulunduğu, ...'da bulunan kanuni merkezinin zarar gördüğüne ilişkin bir belge ibraz etmediği, deprem bölgesinde bulunan tesislerinin ise zarar gördüğünü Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ekiplerince düzenlenmiş bir hasar tespit raporu ile değil özel bir bilirkişiye düzenletilmiş raporla belgelemeye çalıştığı, ödeme emrine konu 1999.7-9 dönemi geçici vergi borcunun vadesinin ise 15.11.1999 tarihi olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yukarıda anılan düzenlemeler uyarınca mükellefiyet kaydı ...'da bulunan mükelleflerin ödeme süresi uzatımından yararlanabilmesi için depremden zarar gördüklerini Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ekiplerince düzenlenmiş hasar tespit raporlarıyla belgelemeleri ve vergi borçlarının vade tarihinin 17.8.1999-1.11.1999 tarihleri arasında olması ve bu iki koşulunda birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Olayda tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenen geçici vergi yönünden mükellefiyet kaydı ...'da bulunan davacının anılan ilde bulunan kanuni merkezinin depremden zarar gördüğünü hukuken geçerli belgelerle kanıtlayamaması ve söz konusu vergi borcunun vade tarihinin tahsilat genel tebliğlerinde belirtilen 17.8.1999-1.11.1999 tarihleri içinde yer almaması karşısında, davacının ödeme süresi uzatımından yararlanamayacağı anlaşıldığından, aksi yönde verilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir
