Eser bozuk/kusurlu/ayıp yapılmış olmalıdır.
Bu durum teknik özellikte olup, “teknik bilirkişi” tarafından incelenecektir.
Eserdeki bozukluk, sözleşmeye ve ekindeki şartnameye aykırılık oluşturmalıdır.
Bozuk eser, sözleşmede kararlaştırılan vasıfları veya olmasından vazgeçilmez bazı vasıfları taşımayan eserdir. Başka bir anlatımla bozukluk, bir malda ya da eserde sözleşme ya da yasa hükümlerine göre normal olarak bulunması gereken niteliklerin bulunmaması ya da bulunmaması gereken bozuklukların bulunmasıdır. Eğer eser iş sahibinin beklediği amacı karşılamıyorsa kural olarak bozuk yapıldığı kabul edilir.
İş sahibi, açık kusurlarda TBK. md. 474 ve gizli kusurlarda md. 477 hükümlerine uygun olarak (eseri gözden geçirip, varsa) bozukluğu bildirmelidir.
Eğer meydana getirilen eserin, teslim alındığı sırada usulüne uygun yapılan gözden geçirme ile var olan bozukluğu görülmemişse, ortada gizli bir bozukluğun olduğu kabul edilir.
Açık bozukluk, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre olanak bulunur bulunmaz bizzat yapılan veya uzmanına yaptırılan gözden geçirme sonucu saptanınca, uygun sürede (TBK. md. 474); gizli bozukluklar da ortaya çıkar çıkmaz, gecikmeksizin yükleniciye bildirilmelidir (TBK. md. 477/III ).
İş sahibi, gözden geçirme ve bildirme yükümlülüğüne usulüne uygun olarak yerine getirdikten sonra, md. 475’ta tanınan haklarını kullanacaktır.
Bozukluk bildirimi süresinde yapılmamışsa, iş sahibi bu bozukluğu örtülü olarak kabul etmiş sayılır.
Yüklenicinin kasten sakladığı bozukluklarla, usulüne uygun yapılan gözden geçirmede fark edilemeyecek bozukluklar için yüklenicinin sorumluluğu devam eder.
Bozukluk bildiriminin yazılı olarak yapılması zorunlu değildir. Bu bildirimin süresinde yapıldığı tanık anlatımı dahil her türlü delille kanıtlanabilir.
Zamanaşımı süresi md. 478’de yazılıdır.
Yüklenici tarafından davacıya yapılan fiili teslim olgusu önemli olup, mahkemece dikkate alınacaktır.
Bozuk işler ortak alanlara ilişkin ise, her paydaşın ortak alanlarda payı bulunduğundan, arsa sahibi, bu yerler üzerindeki bozuk işler bedelinden en fazla sözleşmedeki paylaşım oranına isabet eden miktar kadar talepte bulunabilir.
Bilirkişi inceleme yaparken, tazminat konusu yapılan kalemler tek tek değerlendirilip, bunların bozuk iş mi, yoksa eksik iş mi, bozuk işlerin ise açık bozukluk mu yoksa gizli bozukluk mu olduğu belirlenecektir.
Bilirkişilerin gözden kaçırmamaları gereken bir başka nokta daha vardır: Bozuk işlerin giderim bedeli teslim tarihi itibariyle piyasa rayiçlerine göre hesaplanacaktır (Kaynak: İnşaat Davalarında İspat, Seçkin Yayınları, 2. Baskı, sf. 281 vd.)
