(4. D. 11.6.2002, 2314/2436)
ÖZET :
1 - Mücbir sebep hali uygulamasının kapsamı
2 - Mükelleflerin ödeme süresi uzatımından yararlanabilmeleri için depremden zarar gördüklerini Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ekiplerince düzenlenmiş hasar tespit raporlarıyla belgelemeleri ve vergi borçlarının vade tarihin 17.8.1999 - 1.11.1999 tarihleri arasında olması ve bu iki koşulunda birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
KARAR: 1.9.1999 günlü ve 23803 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 277 no'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, 17.8.1999 tarihinde meydana gelen depremin Vergi Usul Kanununun 13 ncü maddesi uyarınca mücbir sebep hali kapsamına girdiği, depremden yoğun olarak etkilenen Kocaeli, Sakarya, Yalova İllerinin Merkez ve İlçeleri, Bolu İlinin Düzce, Gölyaka, Gümüşova, Cumayeri ve Çilimli İlçelerinde depremden zarar görmüş olsun ve olmasın mükellefiyet kaydı bulunan tüm mükelleflerin, İstanbul, Eskişehir ve Bursa İllerinde mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerden ise sadece depremden zarar gören mükelleflerin mücbir sebep halinin bulunduğunun kabul edileceği, belirtilen yerlerde faaliyet gösteren mükelleflerin, mücbir sebep hali sayılan süre içerisine rastlayan beyannameleri vermek ve bu beyannamelere göre tahakkuk edecek vergileri ödemek zorunda olmadığı, 406 no'lu Tahsilat Genel Tebliğinde vade tarihi 17.8.1999 ila 30.9.1999, 407 nolu Tahsilat Genel Tebliğinde ise vade tarihi 1.10.1999 ila 1.11.1999 tarihleri arasına rastlayan, her türlü vergi, harç, fon payları ile bunların ferileri ve cezalarının ödeme süresinin uzatıldığı, umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 574 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 13 üncü maddesinde, 17 Ağustos 1999 tarihinde vuku bulan deprem dolayısıyla genel hayata etkili afete maruz kalanların, hasar tespiti işlerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığının yetkili olduğu hükümlerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; gelir ( stopaj ) vergisi yönünden mükellefiyet kaydını ...'da tesis ettiren davacının üretim tesislerinin ... İlinde Bulunduğu, ... da bulunan kanuni merkezinin zarar gördüğüne ilişkin bir belge ibraz etmediği, deprem bölgesinde bulunan tesislerinin ise zarar gördüğünü Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ekiplerince düzenlenmiş bir hasar tespit raporu ile belgelendiremediği ödeme emrine konu 1999.7 nci dönem gelir ( stopaj ) vergisi borcunun vadesinin ise 20.8.1999 tarihi olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yukarıda anılan düzenlemeler uyarınca mükellefiyet kaydı ...'da bulunan mükelleflerin ödeme süresi uzatımından yararlanabilmeleri için depremden zarar gördüklerini Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ekiplerince düzenlenmiş hasar tespit raporlarıyla belgelemeleri ve vergi borçlarının vade tarihin 17.8.1999 - 1.11.1999 tarihleri arasında olması ve bu iki koşulunda birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Olayda tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenen gelir ( stopaj ) vergisi yönünden mükellefiyet kaydı ...'da bulunan davacının, söz konusu vergi borcunun vade tarihi her ne kadar 406 ve 407 no'lu Tahsilat Genel Tebliğlerinde açıklanan 17.8.1999-1.11.1999 tarihleri arasında bulunmakta ise de, anılan ilde bulunan kanuni merkezinin depremden zarar gördüğünü hukuken geçerli belgelerle kanıtlayamaması karşısında, davacının ödeme süresi uzatımından yararlanamayacağı anlaşıldığından, aksi yönde verilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir
