VEKİLİN GÖREVİNİ KÖTÜYE KULLANMASI
~ 27.02.2012 ~
Vekalet sözleşmesi büyük ölçüde tarafların karşılıklı güvenine dayanır. Vekilin borçlarının çoğu bu güven unsurundan, onun vekil edenin yararına ve iradesine uygun davranış yükümlülüğünden doğar.
Vekil, müvekkiline karşı vekaleti hüsnüniyetle ifa ile mükelleftir (BK. md. 390/II). BU itibarla vekil, vekil edenin yararına ve iradesine uygun hareket etme, onu zararlandırıcı davranışlardan kaçınma yükümlülüğü altındadır. Sözleşmenin vekaletin nasıl yerine getirileceği hakkında açık bir hüküm bulunmasına veya yapılan işlem dış temsil yetkisinin sınırları içerisinde kalsa dahi vekilin bu yükümlülüğü her zaman vardır. Hatta malik tarafından vekilin bir taşınmazın satışında, dilediği bedelle dilediği kimseye satış yapabileceği biçiminde yetkili kılınması; satacağı kimseyi dahi belirtmesi, ona dürüstlük kuralını, sadakat ve özen borcunu göz ardı ederek, makul sayılacak ölçüler dışına çıkarak satış yapma hakkını vermez. Vekil edenin yararı ile bağdaşmayacak bir eylem veya işlem yapan vekil BK. md. 390/I uyarınca sorumlu olur.
Vekil ile sözleşme yapan kişi TMK. md. 3 anlamında iyi niyetli ise yani vekilin vekalet görevini kötüye kullandığını bilmiyor veya kendisinden beklenen özeni göstermesine karşın bilmesine olanak yoksa, vekil ile yaptığı sözleşme geçerlidir ve vekil edeni bağlar. Vekil vekalet görevini kötüye kullansa bile bu özel vekil ile vekalet eden arasında bir iç sorun olarak kalır, vekil ile sözleşme yapan kişinin kazandığı haklara etkili olmaz.
Üçüncü kişi vekil ile çıkar ve işbirliği içerisinde ise veya kötü niyetli olup vekilin vekalet görevini kötüye kullandığını biliyor veya bilmesi gerekiyorsa vekil edenin TMK. md. 2’de yazılı olan dürüstlük kuralının doğal bir sonucu olarak kabul edilmelidir. Söz konusu yasa maddesi buyurucu nitelik taşıdığından yargıç tarafından kendiliğinden göz önünde tutulması zorunludur. Aksine düşünce kötü niyeti özendirmek en azından ona göz yummak olur. Çağdaş hukuk sistemlerinde, kötü niyet korunmaz (1. HD. 20.10.2010, 8426/10721).
Hits: 15931
