(4. D. 13.2.2002, 2531/567)
ÖZET : Mükellefiyet kaydı İstanbul'da olup işyeri deprem bölgesinde bulunan mükelleflerin mücbir sebep halinden yararlanabilmesi için deprem bölgesinde bulunan işyerlerinin zarar gördüğünün somut olarak ortaya konulması gerekmektedir.
Kanuni merkezi ...'da bulunan ve ... Vergi Dairesinin Kayıtlı mükellefi olan davacının 1999.Temmuz ayına ait muhtasar beyannamesini 20.8.1999 tarihinde vererek tahakkukunu yaptırdığı ancak beyan edilen gelir vergisi tevkifatı, fon payı, Eğitime Katkı payı ve damga vergisini ödemediği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
Davacı, 17.8.1999 tarihinde meydana gelen deprem nedeniyle vergi kanunlarının uygulanmasına yönelik olarak Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılarak 1.9.1999 tarih ve 23803 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 277 sıra no'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğindeki; "Depremden yoğun olarak etkilenen Kocaeli, Sakarya, Yalova İllerinin Merkez ve ilçeleri, Bolu İlinin Düzce, Gölyaka, Gümüşova, Çumayeri ve Çilimli ilçelerinde depremden zarar görmüş olsun olmasın mükellefiyet kaydı bulunan tüm mükelleflerin, İstanbul, Eskişehir ve Bursa illerinde mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerden ise sadece depremden zarar gören mükelleflerin mücbir sebep halinin bulunduğu kabul edilecektir, belirtilen yerlerde faaliyet gösteren mükellefler, mücbir sebep hali sayılan süre içerisine rastlayan beyannameleri vermek ve bu beyannamelere göre tahakkuk edecek vergileri ödemek zorunda değildir." hükmünden yararlanması gerektiği iddiası ile ...... Asfaltı üzerinde bulunan üretim tesisinin depremden büyük zarar gördüğü belirtilerek 1999.Temmuz ayında verdiği muhtasar beyannameye göre tahakkuk eden vergilerin ödenmemesi üzerine düzenlenen ödeme emrinin iptalini istemektedir.
Davacının dava konusu ödeme emrinin içeriği 1999.Temmuz ayına ilişkin muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiler, sorumlu sıfatıyla ödemesi gereken vergilerdir. Verilen muhtasar beyannamede deprem bölgesinde bulunan ve depremden zarar gören üretim tesisi için beyanı gereken bir verginin olduğu yolunda bilgi yoktur. Mükellefin kişilere ödenen bedeller nedeniyle yapılan stopaj için sorumlu sıfatıyla verdiği beyanname üzerinden tahakkuk ettirilen vergiler söz konusudur.
Bu nedenle kendi mükellefiyet kaydı ...'da bulunan davacı tarafından ödeme yaptığı kişilerle ilgili olarak yine ... İlinde muhtasar beyanname verildiği, bu kişilerin ...'da bulundukları ve depremden zarar görmedikleri açık olduğuna göre ... Vergi Dairesine ödenmesi gereken vergiler için mücbir sebep halinin varlığını kabule olanak yoktur. Nitekim 277 sayılı Vergi Usul Kanunun Genel Tebliğinin mücbir sebep hallerine ilişkin 1. kısmında verilen 2 numaralı örnekte bu hususu açıkça belirlemiştir.
Bu durumda, davacının ...'deki üretim tesisinin zarar gördüğünden söz edilerek sorumlu sıfatıyla kestiği vergileri vergi dairesine yatırmaması gerektiğini, mücbir sebep kapsamında bulunduğunu kabul eden mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
