Önceden ve k
esin olarak tayin edilmiş ücrete götürü ücret denir. TBK'nın 480. maddesinde ise götürü bedelli sözleşme düzenlenmiştir. Götürü ücret, anahtar teslimi sabit ücret olup, eserin tamamı karşılığı önceden belirlenen tek ve sabit bir ücrettir. Eser sözleşmesinde bedel götürü olarak belirlenmişse yüklenici, eseri o bedelle meydana getirmekle yükümlüdür. Eser, öngörülenden fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici, belirlenen bedelin artırılmasını isteyemez. Ayrıca eser, öngörülenden az emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile iş sahibi, belirlenen bedelin tamamını ödemekle yükümlüdür.
Somut olayda; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 6.1 maddesinde "Taşeron, ekli listede belirtilen imalatları anahtar teslimi götürü bedel üzerinden yapacaktır. Şayet idarenin isteği üzerine yapılacak iş artışları veya imalat değişikliği olursa ekli listedeki fiyatlar, metrajlarda ise yerinde yapılan imalat ölçüsü esas alınacaktır" düzenlemesi mevcut olup ilgili madde dikkate alındığında taraflar arasında imzalanan sözleşme götürü bedelli sözleşme olmayıp birim fiyatlı götürü bedel sözleşmedir ve birim fiyatlı götürü bedelli sözleşmede; sözleşme ve ekinde kararlaştırılan metraj ve miktardaki işler için götürü ücret kararlaştırılmış olup belirlenen metraj ve miktarlardan fazla iş yapıldığının iddia ve ispat edildiği durumlarda fazla işin bedelinin tahsiline karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; maddede belirtilen ekli listedeki işlerin bedeli götürü bedel olup bu listeden farklı iş yapılması durumunda yerinde ölçüm yapılarak sözleşmedeki birim fiyatların esas alınacağı kararlaştırılmasına rağmen mahkemece; sözleşmenin götürü bedelli sözleşme olduğundan bahisle yapılan fazla işin götürü bedel kapsamında kaldığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
O halde mahkemece yapılacak iş; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 281/3. maddesi uyarınca maddi gerçeğin ortaya çıkması için işin niteliğine uygun teknik bilirkişi heyeti seçilerek, ölçüm için gerekli aletler ve ekipmanlar ile gerekli güvenlik önlemlerinin neler olduğu tespit ve temin edilerek sözleşme dışı yapıldığı iddia edilen kalemlere ait metrajların yerinde ölçümü sağlanacak şekilde keşif yapılıp rapor alınarak sözleşmede belirlenen metrajdan fazla iş yapılıp yapılmadığı, yapılan işin sözleşmede belirlenen bir bedeli var ise işlerin sözleşme bedeli, yapılan işin sözleşmede bedeli yoksa yapıldığı yıl mahalli piyasa rayicine göre bedellerin tespit edilip, rapora yapılan itirazlar da Yargıtay denetimine elverişli olacak şekilde giderilerek sonucuna uygun karar verilmesinden ibarettir. (6. HD. 21.5.2024, 848/1641)
