Kooperatif Genel Kurulu Nasıl Yapılmalıdır?
~ 10.04.2010 ~
KOOPERATİF GENEL KURULU NASIL YAPILMALIDIR?
Kooperatiflerde bütün ortakları temsil eden en yetkili organ genel kuruldur. Kooperatiflerin varlığını sürdürebilmesi için gerekli olan kararlar bu kurulda alınmakta, yönetim ve denetim kurulları Kanun ve ana sözleşmenin kendilerine verdiği yetkiler çerçevesinde genel kurul kararları doğrultusunda faaliyetlerini yürütmektedir.
Genel kurulların usulüne uygun bir şekilde toplanması, alınan kararların Kanun ve anasözleşme hükümlerine aykırılık teşkil etmemesi, toplantılara çok sayıda ortağın katılarak alınan kararlara katkı sağlamaları, kooperatif faaliyetlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi açısından önem arz etmektedir.
Kooperatiflerin genel kurul toplantılarında, toplantıya çağrıdan başlamak üzere temsil, oy kullanma, seçme seçilme, gündeme madde ilavesi gibi genel kurula ilişkin bir çok konuda ortakların, kimi zaman da kooperatif yöneticilerinin bilgi eksikliğinden kaynaklanan sorunlar ortaya çıkmakta bu sorunlar çoğu zaman dava ve şikayete konu edilerek kooperatifin zarar görmesine neden olunmaktadır.
Kooperatifler Kanunu’nun 42 ile 54 üncü maddelerinde genel kurul ile ilgili düzenlemeler yer almaktadır. 42 ile 54 üncü maddeler içerisinde genel kurula ait olup bahsedilmeyen konular KK. 98 ile Türk Ticaret Kanunu’nun anonim şirketlere ait olan 360-398 inci maddeleri içerisinde ele alınmıştır.
Kooperatif ve birliklerin genel kurul toplantısı başvurularında istenen belgeler: 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 87’nci maddesi uyarınca, kooperatifler ve üst kuruluşlarının, genel kurul toplantıları için Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerine başvurarak temsilci talep etme yükümlülükleri bulunmaktadır. Söz konusu temsilci talep başvurularının aşağıda belirtilen belgelerle birlikte yapılması zorunludur:
a) Bakanlığımıza (Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğüne) / Valiliğe (Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğüne) hitaben yazılmış, toplantı tarihi, saati ve yerini içeren ve yetkili en az iki kişi tarafından imzalanmış dilekçe,
b) Çağrıyı yapan yetkililerin (yönetim kurulu, denetim kurulu veya tasfiye memurları, üst birlik yönetim kurulu ya da yargı organı tarafından çağrı izni verilmiş azlığın) toplantıya çağrı için aldıkları kararın örneği,
c) Çağrıyı yapanların yetkilerini gösteren kanıtlayıcı belge (Ticaret Sicilinden alınmış yetki belgesi veya ticaret sicili gazetesi aslı ya da örneği yahut azlık için çağrı iznini veren yargı kararı),
ç) Toplantı gündemi (karar içeriğinde mevcut ise ayrıca talep edilmeyecektir),
d) Temsilci ücretinin Maliye Veznesine yatırıldığını gösteren Vezne Alındısı (Maliye Bakanlığınca, Bakanlığımız görüşü alınarak bankalarla yapılan protokollere istinaden Banka nezdinde açtırılan Maliye Bakanlığı hesaplarına yapılan ödemeleri gösteren belgeler de Maliye Vezne Alındısı olarak değerlendirilecektir).
Valiliklerce (Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü) başvurular bu çerçevede değerlendirilecek ve herhangi bir belge eksikliği halinde müracaat usulüne uygun olarak yapılmamış sayılacak ve temsilci görevlendirilmeyecektir. Posta ile yapılan başvurularda belgeler incelendikten sonra eksiklikler, bir yazı ile ilgililere bildirilerek tamamlanması istenilecektir.
Genel kurullara Bakanlık temsilcisi görevlendirilmesi: Bakanlık Temsilcilerinin her biri için yatırılacak ücret tutarı, birinci derece kadrolu devlet memuru için tespit edilen en yüksek yurtiçi harcırahı değiştikçe Bakanlığımızca yeniden belirlenmekte olduğundan, söz konusu düzenlemelere uygun ücret yatırılıp yatırılmadığı hususu da başvuruların değerlendirilmesi sırasında dikkate alınacaktır.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 87’nci maddesine göre kooperatif ve üst kuruluşlarının genel kurul toplantıları için Bakanlığımızdan temsilci talep etme yükümlülüğü olmakla birlikte, temsilci katılmaksızın da toplantının yapılması mümkün bulunmaktadır.
Bu nedenle; genel kurul toplantılarının yoğun olduğu dönemlerde, temsilci isteminde bulunan kooperatiflerin ortak sayıları, türleri, genel kurul gündemi, genel kurul toplantısının yapılacağı yer ile İl Müdürlüğündeki temsilci sayısı da göz önünde bulundurularak, öncelikle temsilci gönderilmesi zorunlu görülenlerin talepleri karşılanacaktır.
Ayrıca, genel kurul saatleri de gözetilerek, bir temsilci günde ikiden fazla toplantı için görevlendirilmeyecektir. Önem arz eden toplantılar dışında; ortak sayısı 75’e kadar olan kooperatif genel kurulları için bir temsilci, bunun üzerindekiler için ise en çok iki temsilci görevlendirilebilecektir.
Kooperatif ve birliklerin genel kurulları sonrasında verilecek belgeler:
1. Dilekçe.
2. Genel Kurul tutanağı
3. Adresli ortaklar listesi (Hazirun Cetveli.)
4. Yönetim ve denetim kurulu raporları
5. Bilanço
6. Gelir/Gider Farkı tablosu
7. Genel kurul toplantısı için ortaklara yapılan duyuru listesi
8. Kooperatif ve üst kuruluşları genel durum bildirimi formu.
Genel kurul öncesinde dikkat edilecek hususlar: Genel kurul toplantısı ile ilgili başvuruların; genel kuruldan en az 15 gün önce Sanayi ve Ticaret İI Müdürlüklerine yapılması, başvuru yazılarında; toplantı günü, saati ve yerinin mutlaka belirtilmesi gerekmektedir.
Kooperatif ve Birliklerin genel kurul toplantısı ile ilgili bildirim yazılarında; kooperatifin unvanı, ortak sayısı, yazışma adresi, telefon ve ticaret sicil numarasının belirtilmesinde fayda görülmektedir.
Genel kurul toplantısı ile ilgili yazıların kooperatifte imzaya yetkili iki kişi tarafından imzalanması, bu yazıya toplantı gündemi ile Maliye Saymanlıklarına ya da saymanlıklarla anlaşmalı banka veznesine Bakanlık Temsilcisi ücretinin yatırıldığını gösteren "Vezne Alındısı" makbuzunun mutlaka eklenmesi gerekmektedir.
Genel kurul toplantısının muhtelif nedenlerle Bakanlığımıza bildirilen günde yapılmaması ya da ertelenmesi durumunda, ikinci ve izleyen diğer toplantılar için yeniden ilgili Sanayi ve Ticaret İI Müdürlüğünden temsilci isteminde bulunulması gerekmektedir.
Genel kurul toplantısı sırasında dikkat edilecek hususlar: Genel kurul tutanağının toplantı yerinde yazılması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu nedenle toplantı yerinde bilgisayar, yazıcı veya daktilo makinası ve karbon kağıtları bulundurulması, bunların bulunmaması durumunda ise, el yazısı okunaklı kişilerin yazmanlıklara seçilmesinde fayda görülmektedir.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 87. maddesine göre, her genel kurul toplantısı nedeniyle ilgili Sanayi ve İl Ticaret Müdürlüğü'nden temsilci isteme zorunluluğu bulunmaktadır. Usulüne uygun temsilci istenilmesi halinde, toplantı açılma saatinden itibaren 1 saat Bakanlık Temsilcisinin gelmesi beklenecek, bu sürede görevli Bakanlık temsilcisi toplantı yerinde hazır bulunmazsa, durum bir tutanakla tespit edilerek, genel kurulun yetkili kişiler tarafından açılması mümkün olabilecektir.
Genel kurul toplantısının, toplantı çağrısını yapan kişi ve organca yetkili kılınan kişiler tarafından açılması ve genel kurul başkanı ve yazmanların mutlaka kooperatif ortakları ve üst kuruluş temsilcileri arasından seçilmesi gerekmektedir.
Genel kurul toplantı tutanağının toplantı yerinde düzenli olarak tutulması, genel kurulda yapılan görüşmelerin ve alınan kararların toplantı tutanağına yazılması, alınan kararlara muhalif kalan ortak ve kişiler varsa, karşı görüşlerin tutanağa yazılması zorunluluğu bulunmaktadır.
Genel kurul toplantısı sonrasında dikkat edilecek hususlar: Genel kurul tutanaklarının; toplantının açılışını müteakiben seçilen genel kurul başkanı, yazmanlar ve toplantıya görevlendirilen Bakanlık Temsilcileri tarafından toplantı yeri terk edilmeden imzalanması gerekmektedir.
Genel kurul toplantısı sonrasında düzenlenecek belgelerin, en geç bir ay içinde ilgili Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerine verilmesi gerekmektedir.
Bakanlığımıza verilecek belgeler arasında gösterilen "Kooperatif ve Üst Kuruluşları Genel Durum Bildirimi" nin Bakanlığımız www.sanayi.gov.tr web sitesinden ya da İl Müdürlüklerimizden temin edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Bakanlık Temsilcisi katılmayan toplantılar için yatırılan temsilci ücretlerinin, ilgili kooperatif yetkililerine iade edilmesi mümkün bulunmaktadır. Bunun için genel kurul sonrasında Bakanlığımıza ve Sanayi ve Ticaret İI Müdürlüklerine verilecek belgelerin bir yazı ekinde ilgili şubeye ibraz edilmesi yeterli görülmektedir.
Genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkiler: Genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkilerini maddeler halinde sıralamak gerekirse;
- Anasözleşmeyi değiştirmek,
- Yönetim Kurulu ve Denetçiler Kurulu üyeleri ile gerektiğinde Tasfiye Kurulunu seçmek,
- İşletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak,
- Yönetim ve denetçiler kurulunu ibra etmek,
- Kanun ve anasözleşme ile genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek,
- Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerini ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün ise asgari fiyatını belirlemek,
- İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek,
- Yapı kooperatiflerinde; kooperatifin ortak sayısı ile yapılacak konut ya da işyeri sayısını belirlemektir. (KK. M42)
Genel kurul çağrısını kimler yapar?: Yönetim kurulu veya anasözleşme ile bu hususta yetkili kılınan diğer bir organ ve gerektiğinde denetçiler kurulu, ortağı olduğu üst birlik ve tasfiye memurları genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptirler. Ancak genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde ilgili bakanlık genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptir.
Dört ortaktan az olmamak kaydiyle ortak sayısının en az onda birinin isteği üzerine de Genel Kurul toplantıya çağrılır. Ancak, genel kurulun bu şekilde toplanabilmesi için yönetim kurulu bu isteği en az on gün içinde yerine getirmediği takdirde, istek sahiplerinin müracaatı üzerine veya doğrudan doğruya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından genel kurul toplantıya çağrılabilir. Çağrılmadığı takdirde istek sahipleri mahalli mahkemeye başvurarak genel kurulu bizzat toplantıya çağırma izni alabilirler.
Olağan toplantının zamanı nedir?: Genel kurul olağan ve gerektiğinde olağanüstü olarak toplanır. Olağan toplantının her hesap devresi sonundan itibaren 6 ay içinde ve en az yılda bir defa yapılması zorunludur.
Diğer taraftan, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 3476 sayılı Kanun ile değişik 45'inci maddesi gereğince, kooperatiflerin olağan genel kurul toplantılarının her hesap devresi sonundan itibaren 6 ay içinde ve en az yılda bir defa yapılması gerektiğinden ve ayrıca Kanunun Ek: 2/2'nci maddesi de genel kurulu olağan toplantıya çağırmayan yönetim kurulu üyeleri için cezai müeyyide getirdiğinden, ticaret sicili memurluklarına genel kurul sonrasında tescil için başvuran kooperatiflerin olağan genel kurul toplantılarını yasal süresi içinde yapıp yapmadıklarının takip edilmesi ve olağan genel kurul toplantılarını zamanında yapmayan kooperatifler için Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.
Kuruluş, işleyiş ve denetim hizmetleriyle Bakanlığımızın görevli ve yetkili olduğu tüm kooperatifler ile ilgili bilgiler, Bakanlığımız Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü'nde kurulmuş bulunan Bilgi İşlem Merkezinde toplanmakta ve olağan genel kurul toplantılarını yasal süresi içinde yapmayan kooperatif yönetim kurulu üyeleri de liste halinde Cumhuriyet Başsavcılıklarına gönderilmekte olup, bu çalışmalarla kuruluş, işleyiş ve denetim hizmetlerindeki etkinliğin arttırılması amaçlanmaktadır.
Genel kurul gündemi nasıl belirlenir ?: Gündem, toplantı çağrısına ve ilana yazılır. Anasözleşmenin değiştirilmesi söz konusu ise, değiştirilecek maddelerin numaralarının yazılması gerekli ve yeterlidir. Dört ortaktan az olmamak üzere ortakların en az onda biri tarafından ve genel kurul toplantısından en az yirmi gün önce yazılı olarak bildirilecek hususların gündeme konulması zorunludur.
Gündeme alınmayan hususlar görüşülemez. Ancak;
- Hesap tetkik komisyonunun seçilmesi,
- Bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması,
- Çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması,
- Genel kurulun yeni toplantıya çağrılması,
- Kanun, anasözleşme ve iyiniyet esaslarıyla genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali,
- Yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi,
hususlarında ortakların en az onda birinin yazılı teklifi ile genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü doğrultusunda gündeme alınması mümkündür.
Genel kurulda oy hakkı ve temsil: Genel kurulda her ortak yalnız bir oya sahiptir.
Anasözleşmede belirtmek kaydıyla, ortak yazı ile izin vererek genel kurulda oyunu başka bir ortağa kullandırabilir. Bir ortak, genel kurulda birden fazla ortağı temsil edemez. Ortak sayısı 1000’in üzerinde olan kooperatiflerde her ortağın en çok dokuz olmak üzere birden fazla ortağı temsil edebileceği anasözleşmede belirtilir. Eş ve birinci derecede akrabalar için temsilde ortaklık şartı aranmaz.
Kooperatif işlerinin görülmesinde görev alan kişiler yönetim kurulunun ibrasında oy kullanamazlar fakat denetçilerin ibrasında oy kullanabilirler. Ortakların hiçbiri, kendisi veya karı ve kocası yahut usul ve füruu ile kooperatif ile ilgili şahsi bir işe ya da davaya ait görüşmelerde oy kullanamazlar.
Genel kurulda toplantı ve karar nisabı: Toplantı nisabı anasözleşmede gösterilir. Ancak yapı kooperatiflerinin genel kurul toplantılarında ortakların en az 1/4’ünün şahsen veya temsilen hazır bulunmaları şarttır.
Genel kurul kararlarında ve seçimlerde oyların yarıdan bir fazlası dikkate alınır.
Kooperatifin dağılması veya başka bir kooperatifle birleşmesi ve anasözleşmenin değiştirilmesi kararlarında oyların 2/3’si gereklidir. Ortakların şahsi sorumluluklarının ağırlaştırılması veya ek ödeme yükümleri hakkında alınan kararlarda ortakların 3/4’ünün rızası gereklidir. Kamu kuruluşlarından kredi alan kooperatiflerin kredi miktarının artırılmasında bu şart aranmaz.
Genel kurul kararları aleyhine dava açılabilir mi?: Kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile genel kurul kararları aleyhine dava açılabilir. Dava, toplantıyı takip eden günden itibaren bir ay içinde mahkemeye başvurularak açılabilir.
Davayı açabilecek kişiler;
- Toplantıda hazır bulunup kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten, oyunu kullanmasına haksız olarak izin verilmeyen veya toplantıya çağrının usulü içerisinde yapılmadığını ya da gündemin gereği gibi ilan ve tebliğ edilmediğini yahut toplantıya katılma yetkisi olmayan kişilerin toplantı kararlarına katılmış bulunduklarını iddia eden ortaklar,
- Yönetim kurulu,
- Kararların yerine getirilmesi yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin şahsi sorumluluklarının mucip olduğu takdirde bunların her biridir.
Kooperatif Genel Kurulları yapılırken aşağıdaki konulara da dikkat edilmelidir:
1- Kendisine genel kurul çağrısı gelmeyen ortaklar genel kurul toplantısının hangi tarihte yapılacağını yönetim ve denetim kurulu üyelerine sormalı, toplantının zamanında yapılmasını ve çağrının usulüne uygun olarak tarafına gönderilmesini istemelidir.
2- Genel kurul kararları toplantıya katılmayan veya aleyhte oy kullananlar dahil tüm ortaklar için hüküm ifade ettiğinden, ortaklar mutlaka genel kurul toplantısına katılmalıdır.
3- Toplantıya katılamayan ortak, haklarını en iyi şekilde temsil edebilecek bir ortağa veya eş ve birinci derecede (çocuğu, anne ve babası, eşinin anne ve babası) akrabalarına vekalet vermelidir.
4- Vekaletnameye vekilin hangi tarihli genel kurul toplantısı için görevlendirildiği açıkça yazılmalıdır. (………….tarihinde yapılacak 20005 yılı genel kurul toplantısı gibi)
5- Haklarındaki çıkarılma kararı kesinleşmeyen ortakların hak ve yükümlülükleri devam ettiğinden, genel kurula katılma, seçme ve seçilme haklarının bulunduğu bilinmelidir.
6- Genel kurul toplantı gündemi okunarak, gündem konuları hakkında önceden bilgi edinilmelidir.
7- Toplantı gündemine alınması istenen hususların, ancak genel kurul toplantısından en az 20 gün önce, ortakların en az onda biri tarafından yazılı olarak yönetim kuruluna bildirilmesi halinde gündeme konulabileceği bilinmelidir.
8- Genel kurul toplantılarında gündemde olmayan hususların görüşülmeyeceği, ancak kooperatife kayıtlı ortakların en az onda birinin, gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde;
- Hesap tetkik komisyonu seçilmesi,
- Bilanço incelenmesinin ve ibranın geriye bırakılması,
- Çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması,
- Genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması
- Kanun, anasözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali,
- Yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi,
ile ilgili hususlar genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü ile gündeme alınabileceğinden bu hususların dışında gündeme madde ilavesi yönünde talepte bulunulmamalıdır.
9- Toplantıya bizzat katılınmayacaksa, gündem maddeleri hakkında vekile ayrıntılı bilgi verilmelidir.
10- Kooperatif anasözleşmesi incelenerek gündeme alınması gereken bütün hususlara yer verilip verilmediği kontrol edilmelidir.
11- Hazirun Cetvelinin tüm nüshaları imzalanmalı, vekil tayin edilmediği takdirde, kendi yerine başkasının imza atıp atmadığı kontrol edilmelidir.
12- Genel kurul toplantısını tarafsız bir şekilde yönetecek olan ortakların divana seçimi için önceden araştırma yapılmalıdır.
13- Toplantıya Bakanlığımızdan temsilci iştirak etmişse temsilcinin toplantı başlamadan evvel metinden okuduğu hususlar dikkatle izlenmelidir.
14- Yönetim ve Denetim kurullarının raporları dikkatle okunmalı ve dinlenmelidir. Önemli görülen hususlarda açıklama istenmeli ve genel kurulda konuşma yapmaktan çekinilmemelidir.
15- Bütçede, gelir ve giderlerin ayrıntılı olarak yer alıp almadığı araştırılmalı, bilanço ve gelir-gider farkı hesaplarının onaylanması görüşülürken, kooperatifin giderleri, borç ve alacak durumu incelenmeli, ayrıntılı inceleme imkanı bulabilmek için de bu tablolar genel kurul toplantısından evvel kooperatif merkezinden alınmalıdır.
16- Yönetim kurulu üyeleri, bilgili, çalışkan ve dürüst bilinen kişilerden, denetçiler de işin uzmanları arasından seçilmelidir. Yasa istiyor diye şeklen denetçi seçilmemelidir.
17- Kooperatife iş yapmakta olan kişilerin yakınlarının yönetim ve denetim kurularına seçilmelerinin kooperatif menfaatleri açısından doğru olmayacağı bilinmelidir.
18- 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu ve anasözleşme hükümleri uyarınca;
- Kooperatifin ortak sayısı ile konut ve işyeri sayısını tespit etmek,
- İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini kararlaştırmak,
- Arsa alımında takip edilecek usul ile alınacak arsanın niteliğini, yerini ve azami fiyatını belirlemek,
- Ortaklardan tahsil edilecek taksit miktarı ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek,
gibi kararların genel kurulca alınmasının zorunlu olduğu, bu konularda yönetim kuruluna hiçbir surette yetki devri yapılamayacağı bilinmelidir.
19- Genel kurulca yönetim kuruluna verilecek yetkiler takip edilmeli, yetki metni hazırlanmışsa dikkatle okunmalıdır.
20- Yönetim ve denetim kurulu üyelerine verilecek aylık ücret, huzur hakkı ve yolluk gibi ödemelerin miktarının genel kurulca açıkça belirlenmesi gerektiği ve bunların dışında ilgililere başkaca bir ödeme yapılamayacağı bilinmelidir.
21- Genel kurulda alınan kararlara muhalif kalanlar bu durumu mutlaka toplantı tutanağına kaydettirmelidir.
22- 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu uyarınca;
-Toplantıda hazır bulunup da kararlara muhalif kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten;
-Oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmeyen,
-Toplantıya çağrının usulüne uygun yapılmadığını gündemin gereği gibi ilan ve tebliğ edilmediğini,
-genel kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan kimselerin karara katılmış bulunduklarını,
iddia eden ortakların, kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyiniyet esaslarına aykırı olduğu iddiasıyla genel kurul kararları aleyhine, toplantıyı izleyen günden başlamak üzere bir ay içinde kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurarak bozma davası açabilecekleri, bu sürenin geçmesi halinde dava açma haklarının ortadan kalkacağı bilinmelidir.
Hits: 39363