İstanbul İli, Bakırköy İlçesi, Basınköy Mahallesi, 84 pafta, 949 ada, 198 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki davacının da maliki olduğu yapı 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca riskli yapı olarak tespit edilmiş, anılan işleme karşı itiraz edilmesi üzerine İstanbul 1 numaralı Teknik Heyetince itiraz reddedilmiş, bunun üzerine riskli yapı tespitine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun 1.maddesinde "Bu Kanunun amacı; afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları belirlemektir" hükmüne; 2.maddesinde "Riskli yapı: Riskli alan içinde veya dışında olup ekonomik ömrünü tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmi ve teknik verilere dayanılarak tespit edilen yapıyı, ifade eder" tanımına; 3.maddesinin 1.fıkrasında "Riskli yapıların tespiti, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde masrafları kendilerine ait olmak üzere, öncelikle yapı malikleri veya kanuni temsilcileri tarafından, Bakanlıkça lisanslandırılan kurum ve kuruluşlara yaptırılır ve sonuç Bakanlığa veya İdareye bildirilir. Bakanlık, riskli yapıların tespitini süre vererek maliklerden veya kanuni temsilcilerinden isteyebilir. Verilen süre içinde yaptırılmadığı takdirde, tespitler Bakanlıkça veya İdarece yapılır veya yaptırılır. Bakanlık, belirlediği alanlardaki riskli yapıların tespitini süre vererek İdareden de isteyebilir. Bakanlıkça veya İdarece yaptırılan riskli yapı tespitlerine karşı maliklerce veya kanuni temsilcilerince onbeş gün içinde itiraz edilebilir. Bu itirazlar, Bakanlığın talebi üzerine üniversitelerce, ilgili meslek disiplini öğretim üyeleri arasından görevlendirilecek dört ve Bakanlıkça, Bakanlıkta görevli üç kişinin iştiraki ile teşkil edilen teknik heyetler tarafından incelenip karara bağlanır…" hükmüne; 8. maddesinin 7. fıkrasında "Riskli yapıların tespit edilmesine veya ettirilmesine dair usul ve esaslar, risklilik kriterleri, riskli yapıların tespitinde ve itirazların değerlendirilmesinde görev alacak teknik heyet ve diğer komisyonlar ile bu Kanunun uygulanmasına dair diğer usul ve esaslar, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikler ile düzenlenir" hükmüne yer verilmiştir.
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği'nin işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan, 7.maddesinin 1. fıkrasında; "Riskli yapılar, Ek-2'de yer alan Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin Esaslara göre tespit edilir." kuralına, 4. fıkrasında ise; Riskli yapı tespitine ilişkin raporların bir örneği, tespit tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde, tespiti yapan İdarece veya lisanslandırılmış kurum veya kuruluşça, tespite konu yapının bulunduğu ildeki Müdürlüğe gönderilir. Müdürlükçe, raporların birinci fıkrada belirtilen esaslara uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği incelenir ve herhangi bir eksiklik veya yanlışlık tespit edilmesi halinde bu raporlar gerekli düzeltmeler yapılmak üzere raporu düzenleyen kurum veya kuruluşa iade edilir. Yapılan incelemede raporlarda herhangi bir eksiklik ve yanlışlığın bulunmadığının tespit edilmesi halinde, riskli yapılar, Müdürlükçe en geç on iş günü içinde, tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilmek üzere, ilgili tapu müdürlüğüne bildirir. Müdürlükçe veya riskli yapı tespitine karşı yapılan itirazı inceleyen teknik heyetçe, riskli yapı tespit raporunda tespit edilen eksiklik veya yanlışlıkların, raporu düzenleyen kurum veya kuruluşa bildirildiği tarihten itibaren otuz gün içinde düzeltilmesi ve raporun Müdürlüğe sunulması zorunludur." kuralına yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinin ve dosyada bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; riskli yapı tespiti işlemine karşı davacı tarafından itiraz edilmesi üzerine itirazı inceleyen Teknik Heyet tarafından 10.09.2014 tarih ve 58 Sayılı kararda riskli yapı tespit raporunda tespit edilen eksikliklerin lisanslı kuruluşa tamamlattırıldığı, 2013 yılı Riskli Yapı Tespit Esasları uyarınca düzenlenen rapora göre yapının riskli durumunun değişmediği ve itirazın reddine karar verildiği, ayrıca, bazı malikler tarafından lisanslı kuruluşa çekilen 15.02.2016 tarihli ihtarnameye verilen cevapta, lisanslı kuruluş tarafından, kat yüksekliğine ilişkin eksik verilerin nereden kaynaklandığının belirtildiği, ancak yapının riskli çıkmasının asıl nedeninin ise bina beton dayanımının TDY 2007 Deprem Yönetmeliği'ndeki minimum değer olan 20 Mpa'nın altında 8,93 Mpa olmasından kaynaklandığı, başka bir deyişle yapının olası depremde yıkılma riskinin olduğunun bellirtildiği, İdare Mahkemesince yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda ise; Teknik Heyetçe eksikliği tespit edilen hususlardan kat yüksekliğine ilişkin verilerin lisanslı kuruluşça düzeltilmediği halde itirazın reddedilerek riskli yapı tespit işleminin kesinleştirildiği, bu sebeple eksik rapora dayanılarak tesis edilen dava konu işlemde hukuka uyarlık olmadığı belirtildiğinden, Mahkemece dava konusu işlemin iptali yolunda karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; 6306 Sayılı Kanun, ilgili Yönetmelik ve Riskli Yapı Tespit Esasları hükümleri uyarınca, Bakanlıkça lisans verilmiş bir kuruluş tarafından hazırlanan, yapının beton dayanımının Yönetmelikte düzenlenen değerden aşağıda olması ile olası depremde yıkılma riski taşıdığı yolundaki teknik rapor esas alınarak dava konusu işlemin tesis edildiği, Teknik Heyet tarafından tespit edilen eksikliklerin tamamlanması sebebiyle davacının itirazının da reddedildiği, Mahkemece yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda ise yapının riskli bulunmasına neden olan beton dayanımı konusunda dava konusu işlemin dayanağı teknik raporda belirtilen hususların aksini ortaya koyan bir bilginin bulunmadığı dikkate alındığında, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir (Danıştay 6. Dairesi, 20.2.2020, 7321/2249).
