Kooperatiflerde genel kurulu toplantıya çağırabilecek kişiler ve çağrıda usul sorunu
Merdan ÇALIŞKAN
Kooperatiflerin en yetkili organı genel kuruldur. Yönetim kurulu, kanuna ve anasözleşmeye aykırı olmayan genel kurul kararlarına uymak zorundadır. Öte yandan, 1163 sayılı Kanunda genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkiler sıralanmış, bu yetkilerin yönetim kurulunca kullanılmasının yasak olduğu ve aksi halde yönetim kurulu üyelerinin hapis cezası ile cezalandırılacağı ifade edilmiştir.
Genel kurul, kooperatife ortak olan tüm gerçek ve tüzel kişilerin bir araya gelmesi ile toplanır. Kanunda ve anasözleşmede, genel kurulun toplanması ve karar alması ile ilgili özel nisaplar düzenlenmiştir.
Genel kurul, kooperatifin genel politikasını belirler, amaca ulaşmadaki prensip ve kuralları koyar, önemli kararları alır. Yönetim kurulu da, genel kurulca belirlenen bu çerçeve dahilinde, amaca ulaşmak için genel kurulun ve kendisinin belirlediği plan ve programları uygular.
Genel kurul, diğer taraftan bir haber alma toplantısıdır; kooperatifin geçmiş dönemlerde yaptığı işlemler, harcamalar, gelirler, kar-zarar durumları, amaca ulaşmada katedilen mesafe gibi hususlar tüm ortakların bilgisine sunulur.
Genel kurul ayrıca, yönetim kurulu açısından bir hesap verme, tüm ortaklar açısından bir ibra-azil toplantısıdır.
Bu bakımdan kooperatifler açısından genel kurul önemli bir karar mekanizması olup genel kurul toplantılarının belli aralıklarla yapılması oldukça önemlidir. Nitekim Yasada, her yıl en az bir defa genel kurul toplantısı yapılacağı belirtilmiştir.
Hal böyleyken, genel kurulun toplanması, genel kurul gündeminin belirlenmesi, ortakların toplantıya çağrılması, toplantının ertelenmesi, toplantı ve karar nisapları hususları da önem kazanmakta olup bu çalışmada genel kurul toplantısının ilk aşamasından, yani toplantıya çağrıya yetkili makamların belirlenmesinden ve bu yetkinin nasıl kullanılacağını belirterek bu noktada karşılaşılan önemli bir sorundan bahsedeceğiz.