Önlenemez/öngörülemez neden, sorumlu veya borçlunun faaliyet ve işletmesi dışında meydana gelen, genel bir davranış normunun veya borcun ihlâline mutlak ve kaçınılmaz bir biçimde yol açan, öngörülmesi ve karşı konulması olanağı bulunmayan olağanüstü bir olaydır[1].
Önlenemez/öngörülemez nedenin bir takım unsurları vardır.
Öncelikle Önlenemez/öngörülemez neden, zorlayıcı bir olaydır.
Bu olay doğal, sosyal veya hukuki bir olay olabileceği gibi insana bağlı beşeri bir olay da olabilir.
Bu olay, zarar verenin faaliyet ve işletmesi dışında kalan bir olay olmalıdır.
Önlenemez/öngörülemez neden dolayısıyla zarar veren, bir davranış normunu veya sözleşmeden doğan bir borcu ihlâl etmiş olmalıdır.
Önlenemez/öngörülemez neden, davranış normunun ihlâli ya da borca aykırılığın nedeni olmalı ve kaçınılmaz bir biçimde buna yol açmış olmalıdır. Kaçınılmazlık kavramı, önlenemez/öngörülemez neden yönünden karşı konulmazlık ve önlenemezlik kavramını da kapsar.
Önlenemez/öngörülemez nedenin bir başka unsuru ise öngörülmezliktir (HGK. 17.10.2019, 444/1083).
