KİTAP
İnşaat Hukuku Kitabı

Yüklenici, Denenmemiş, Rizikolu Bir Sistemi Uygulamamalıdır

~ 14.10.2010 ~
Yüklenici, eser meydana getirme borcunu yerine getirirken, işin görüldüğü zamanda bilinen teknik kurallara (örneğin bir inşaat eserinin temelinin atılmasına, inşaatın yapılmasına, malzemenin kullanılmasına veya güvenlik önlemlerinin alınmasına ilişkin kurallara) uymak zorundadır[1]. Tekniğin genel kabul görmüş kuralları, bir eserin tasarlanması ve meydana getirilmesinde kullanılan teknik kurallar olup, bilimsel çevrelerde teorik açıdan doğruluğu sabit ve kabul edilmiş olan ve bu kuralları uygulamaya yetkili, en yeni bilgilerle donatılmış teknik elemanlar tarafından bilinen ve de (süreklilik taşıyan uygulamadan doğan) tecrübeye göre teknik açıdan elverişli, uygun ve gerekli görülen kurallardır. Tekniğin genel kabul görmüş kurallarının belirlenmesinde, daha çok, egemen/yaygın görüşün neyin doğru ve kesin olarak kabul ettiği ölçüdür, azınlığı oluşturan görüşler doğru olsa da dikkate alınmaz. Teknik kuralların hiç kimse tarafından itiraz görmemesi bu kuralların genel kabul görmüş sayılabilmesi için zorunlu değildir. Bilimsel çevrelerin herhangi bir etkisi olmaksızın uygulamadan doğan tecrübelerle ortaya çıkmış ve ilgili uzman çevrede doğruluğu kabul edilen ve başarı ile uygulanan kurallar da, tekniğin genel kabul görmüş kuralları arasında sayılır. Tekniğin genel kabul görmüş kuralları değişmez kurallar değildir; yeni bilgilere paralel olarak değişir. Eserin meydana getirilmesi (hatta teslim alınması) aşamasında tekniğin hâlihazırda ulaştığı bilgi düzeyine uygun olmasına karşın, dikkate alınan kuralların daha sonra yetersiz olduğunun anlaşılması durumunda, ortaya çıkan bozukluklardan yüklenici sorumlu tutulabilir mi? Bir bina, teslim anındaki teknik standartlara uygun yapılmış, fakat daha sonra inşaatta kullanılan tekniğin eserin teslim alınmasından sonraki gelişen teknik gereklere ve de bu eserin normal ve sözleşmeyle saptanmış niteliklerine uygun olarak inşa edilmemiş olduğu görülürse, eserin teslim anından itibaren bozuk olduğu sonucuna varılmalıdır. Zira eserin tesellümü anında belirlenemeyip de daha sonra ortaya çıkan bu bozukluğun nedeni, eserin teslim anında kendisinde vardır. Tekniğin genel kabul görmüş kurallarının isabetsiz veya yetersiz olmasının riskini iş sahibi değil, eserin kusursuz olmasını borçlanan yüklenici taşımalıdır. Eserin teslimi anındaki tekniğin genel kabul görmüş kurallarına uygun olarak yapılması, eserin bozuk olduğunun değerlendirilmesinde değil, yükleniciye bir kusur bağlanıp bağlanamayacağı sorununun çözümünde dikkate alınmalıdır. Dolayısıyla, yüklenicinin inşaatı yaparken, mimarın projeyi çizerken tekniğin hâlihazırda var olan genel kabul görmüş kurallarına uygun olarak hareket etmesi, sadece ona karşı bozukluk sonucu ortaya çıkan zararlar dolayısıyla tazminat isteminin ileri sürülmesini engeller; yoksa, iş sahibinin, örneğin bozukluğun giderilmesini isteme hakkını değil[2].
Bu kuralların mutlaka bilimsel olması gerekmez; bunlar pratik tecrübelerden doğmuş ve ilgili uzman çevrelerde doğruluğu kabul edilmiş ve başarıyla uygulanmış kurallar biçiminde de olabilir. Bu kuralların hiç kimse tarafından çürütülmeyecek nitelikte veya yazılı olarak saptanmış olması gerekli değildir. Buna karşılık, bilimin en son düzeyine uygun olmakla birlikte, uygulamada başarı göstermemiş kurallar bilinen teknik kural sayılmaz[3].
Yüklenici, iş sahibinin rızasını almaksızın, denenmiş bir inşaat sistemi yerine, henüz yeterince denenmemiş, fakat bazı üstünlükleri bulunduğu sanılan başka bir inşaat sistemine başvurmamalıdır. Yüklenici yapı tekniği kuralları adı verilen kurallara uymak durumundadır. Bilinen ve denenmiş yapı tekniği kurallarına uyma, onun özen borcunu biçimlendirir ve gerek malzeme, gerek inşaatı yürütme yöntemleri açısından bu uygunluk aranır. Çoğu zaman yapı tekniği kuralları, meslek kuruluşları ve ilgili kamu makamlarınca “mesleki norm”, “teknik şartname”, “standardizasyon normları” olarak belirlenir ve yayınlanır[4].
 


[1]        Eren, İnşaat Sözleşmeleri, 74: “Bilinen teknik kural derken; bilim ve uzman çevrelerce teorik yönden doğruluğu kabul edilen ve uzman meslek adamlarının büyük çoğunluğu tarafından denenip uygulanan tüm kurallar anlaşılmalıdır. Bir kuralın teknik kural kabul edilmesi için, bunun herkes tarafından itirazsız uygulanması ve yazılı olması zorunlu değildir. Söz konusu kuralın bilim ve uygulamada genel kabul görmesi yeterlidir. Ancak, geniş bir meslek çevresi tarafından uygulanmakla birlikte gerekli standarttan sapan bir kural veya bilimin son kabulüne uymakla birlikte, henüz başarılı bir uygulama bulmayan bir kural ya da yeni teknik kurallar karşısında eskiyen kurallar, teknik kural olarak tanınmaz”
[2]        Şenocak, 99-101.
[3]        Aral, 348-349.
[4]        Dalamanlı, Lütfü, Borçlar Kanunu Şerhi, Ankara-1977, C. II, sf. 604.
Hits: 4607

İNŞAAT SORUNLAR

KORONAVİRÜSÜN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE VE DOLAYISIYLA YÜKLENİCİNİN SORUMLULUKLARINA ETKİSİ
Av. İlker Hasan Duman   Çin’de görülen ve tüm dünyaya yayılan koronavirüs, ülkemize de sıçramış, ilk vak’a 11 Mart tarihinde tespit ...
ESER SÖZLEŞMESİNDE ZAMANAŞIMI, DURMASI, KESİLMESİ
Borcun zamanaşımına uğramasıyla, borç ( alacak ) sona ermez, sadece alacaklının dava yoluyla alacağını elde etme olanağı, "alacağın dava edilebilme niteliği" ortadan kalkar. ...
HAKSIZ ZENGİNLEŞMEDE İADENİN KAPSAMI
A-) ÖRNEK OLAY   Davacılar vekili dava dilekçesinde; davalılardan Mehmet'in, diğer davalı Şenol'dan gayrimenkul satış vaadi sözleşmesiyle satınaldığı, ...
İNTİFA HAKKININ DEĞERİ NASIL SAPTANIR
İNTİFA HAKKI ORANLARI (İNTİFA HAKKI İLE YÜKÜMLÜ MAL ÜZERİNDE İNTİFA VE KURU MÜLKİYETE DÜŞEN TUTARLAR) NASIL HESAPLANIR (VERGİ USUL KANUNU MD. 296)   ...
ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ ANİ EDİMLİ SÖZLEŞMEDİR
 Eser sözleşmesi[1]. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, edimin yerine getirilmesiyle borcun sona ermesi aynı anda gerçekleşir; alacaklı da, bu anda, ifaya ...
ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ ÇİFT TİPLİ KARMA SÖZLEŞMEDİR
 Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri, karşılıklı edimleri içeren, iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir. Sözleşmenin ...
İNŞAAT İŞLERİNDE İŞÇİ KAZANÇLARI
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE İŞÇİLER İÇİN BİLDİRİLMESİ GEREKEN PRİME ESAS KAZANÇ TUTARININ KURUMCA TESPİTİ   Mevzuat   MEVZUATIN İÇİNDE ...
KESİN HESAP-KESİN HAKEDİŞİN DÜZENLENMESİ
 Yapım işleri genel şartnamesi, kesin hak ediş ve kesin hakdeşi sözleşme tiplerine göre ayrı ayrı düzenlemiştir:   1.      Birim Fiyat ...
HAFRİYAT ESNASINDA KOMŞU PARSELLERDEKİ BİNALARA ZARAR VERİLMEMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
 Bitişik parsel özel mülk ise, konuyu ikiye ayırmalıyız. İnşaat bitişik mi yapılacak ayrık mı?   Hafriyat yapılacak parsele komşu olan parsellerdeki binaların ...
İMAR PLANININ YÜRÜRLÜĞÜNÜN YARGI KARARIYLA DURDURULMASININ İNŞAATLARA VE RUHSATLARAA EETKİSİ
 Bir örnekle açıklayalım: Ahmet Seliçi’nin (…) tapu bilgilerinde kayıtlı olan parsel imar planında anaokulu alanında kalmaktadır. Bu alan 1/1000 ve 1/5000 ...
BİR İNŞAAT NASIL VE NİÇİN MÜHÜRLENİR? MÜHÜRLEME İŞLEMİNİN YARGISAL DENETİMİ
 3194 sayılı İmar Kanunu'nun Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Olarak Başlanan Yapılar başlıklı 32.maddesinde ise: "Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat ...
İNŞAAT YASAĞI BULUNAN ARSALAR
 Birinci derece doğal sit alanında ve 100 metrelik sahil şeridi içerisinde yeni inşaat yapılması ilgili mevzuat ile yasaklanmıştır. Bu gibi alanlarda bölgenin özelliği ...
BİR SÖZLEŞME, ONDAN DÖNÜLMEKLE, HİÇ YAPILMAMIŞ DURUMA GELİR Mİ?
Özet: Alacaklı tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde borçlu direnimi nedeniyle sözleşmeden döndüğünde, sözleşme hiç kurulmamış ...
ATAŞMAN DEFTERİ
İnşaat esnasında esas projede olmayan işlerden, toprak altında kalma veya sökülüp atılma gibi ileride görünmeyecek biçimde kapanacak inşa kısımlarının ...
ARSA SAHİBİNİN KAÇAK YAPIYA ONAY VERMESİ GEÇERLİ DEĞİL
Dava, davacı arsa sahibi tarafından, Beykoz Kanlıca Mahallesi 529 ada 380 parsel üzerinde inşası kararlaştırılan yapının ruhsatsız ve kaçak olup imara aykırı bulunması ...
KABA İNŞAAT NEDİR
Kaba inşaatı şöyle tanımlamalıyız: Kaba inşaat: Kum, çakıl, çimento, kireç, demir, tuğla, kalıp, kalıp bağlantı elemanları kullanılarak yapının taşıyıcı ...
ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE TEMLİK
Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri, karşılıklı edimleri içeren, iki tarafa borç yükleyen ...
BAĞLAYICI OLMAYAN SÖZLEŞMENİN BAĞLAYICI DURUMA GELMESİ
Bir eser sözleşmesinin yalnızca onu imzalayan sözleşmecileri bağlayacağı incelenirken, “bağlama” üzerinde durmalıyız. Bir eser sözleşmesinin geçerli ...
PROJE, FSEK'NA TABİ BİR ESER MİDİR YOKSA İNŞAAT HUKUKU KAPSAMINDA BİR ESER MİDİR?
Mimarın ön proje, kesin proje, uygulama ve detay projeleri, gider tahmini, ihale dosyasının hazırlanmasına ilişkin hizmetleri, yapının mesleki denetim hizmetleri, teknik uygulama ...
İNŞAAT RUHSATLARI AÇISINDAN KAZANILMIŞ HAK DURUMU
İNŞAAT RUHSATLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ Sözlükte izin, kolaylık, genişlik anlamına gelen ruhsat, (ruhsatname, ruhsatiye) imar mevzuatı açısından, yapılması kanunen izin ...
İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE ALACAĞIN TEMLİKİ
Borçlar Kanunu'nun 162 ve devamı maddeleri uyarınca, bu kişisel hakkını arsa sahibinin rıza ve onayını almaya gerek olmaksızın yazılı olmak koşuluyla üçüncü ...
YÜKLENİCİYE İŞTEN EL ÇEKTİRME
İşten elçektirme bir ihtiyati tedbir olup, inşaata devam etmesi durumunda giderilmesi güç veya olanaksız zararların doğması ve inşaatın fiili durumunun ...
Yüklenici, Denenmemiş, Rizikolu Bir Sistemi Uygulamamalıdır
Yüklenici, eser meydana getirme borcunu yerine getirirken, işin görüldüğü zamanda bilinen teknik kurallara (örneğin bir inşaat eserinin temelinin atılmasına, ...
ANAYAPININ DEPREM, YANGIN, SEL, ÇÖKÜNTÜ VE BENZERİ NEDENLERLE HARAP OLMASI
Anayapının tümü veya bağımsız bölümlerden biri veya birkaçının deprem, yangın, sel, çöküntü, bombalama ve benzeri nedenlerle harap olması ...
ARSA PAYI KARŞILIĞINDA KAT YAPIM SÖZLEŞMESİNDEN DÖNE YA DA BU SÖZLEŞMENİN BOZULMASI
ARSA PAYI KARŞILIĞINDA KAT YAPIM SÖZLEŞMESİNDEN DÖNE YA DA BU SÖZLEŞMENİN BOZULMASI   Arsa payı karşılığı kat yapımı sözleşmesinden arsa malikinin ...
ASIL SÖZLEŞMEYİ BOZMANIN TEMLİK EDİLENE ETKİSİ
ASIL SÖZLEŞMEYİ BOZMANIN TEMLİK EDİLENE ETKİSİ I. Genel Olarak Kural olarak, devralan temel borç ilişkisinin geçersizliğini dava edemez Temlikin konusu yalnız ...
ARSA SAHİBİNDEN VEYA YÜKLENİCİDEN PAY SATIN ALAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
ARSA SAHİBİNDEN VEYA YÜKLENİCİDEN PAY SATIN ALAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri ...
YÜKLENİCİNİN ARSA PAYI İSTEMİ
YÜKLENİCİNİN PAY DEVRİ İSTEMİ Arsa payı karşılığı bağımsız bölüm yapım sözleşmesinde, iş sahibi, kat irtifakı kurulmuş olan arsasından ileride bağımsız ...
İmar Yasasının İnşaat Hukukundaki Önemi
İmar Yasası, yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre koşullarına uygun oluşmasını ve gelişmesini sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. ...
Kamu Yapım İşlerinde İlişiksizlik Belgesi Prosedürü
 Hakedişler Ödenirken, Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması koşulları ...
Kamu İhalelerinin Yönetsel ve Yargısal Denetimi
Kamu İhale Kurumu, Şikâyetlerin İncelenmesi ve Anlaşmazlıkların Çözümü: İhalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre ...
İNŞAATIN İMAR DURUMUNA UYMASI
İmar durumuna uygunluk, eserin kentin dokusuna uyumunu sağlar. Bu nedenle, bir organ naklinde nakledilen organın vücudun dokusuna uyum sağlamaması durumunda vücudun bu organı kabul ...
Yapı İznini (İnşaat Ruhsatını) Alma Yükümlülüğü
Sözleşmede bir açıklık yoksa, inşaat yapılacak arsanın imar durumunun alınması, plan ve projelerin belediyeden onaylatılması ve yapı izninin alınması, mülkiyet hakkıyla ...
İmar Mevzuatı Karşısında Kazanılmış Hak
Yapı izninin alındığı tarihten başlayarak iki yıl içinde yapıya başlanılmamış ve başlama süresiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmemişse, yapı izni ...
İNŞAAT RUHSATI
          A. Yapım İşlerinin İzne Bağlanması Zorunluluğu İdare hukuku kurallarınca, yapı kavramı ile izin kavramı arasında sıkı bir ...